All People's Congress (APC) yana daya daga cikin manyan jam'iyyun siyasa guda biyu a Saliyo, ɗayan kuma shine babban abokin hamayyarsa na siyasa Jam'iyyar Jama'ar Saliyo (SLPP). APC ta kasance babbar jam'iyyar adawa a Saliyo tun daga 4 ga Afrilu 2018 lokacin da Julius Maada Bio na SLPP ya lashe Zaben shugaban kasa na 2018, kodayake yana da rinjaye a majalisa.

Duk Majalisar Jama'a
Bayanai
Iri jam'iyyar siyasa
Ƙasa Saliyo
Ideology (en) Fassara democratic socialism (en) Fassara
Mulki
Shugaba Ernest Bai Koroma (mul) Fassara
Hedkwata Freetown
Tarihi
Ƙirƙira 20 ga Maris, 1962
Wanda ya samar
Founded in Freetown
new-apc.org

An kafa jam'iyyar APC a cikin 1960 ta wata kungiya mai rabuwa da Jam'iyyar Jama'ar Saliyo wacce ta yi tsayayya da zabe kafin samun 'yancin kai kuma a maimakon haka ta goyi bayan' yancin kai kafin zabe. APC ta mallaki kasar daga 1968 zuwa 1992 kuma ta sake zama jam'iyya mai mulki a 2007 bayan dan takarar shugaban kasa na jam'iyyar Ernest Bai Koroma ya lashe zaben shugaban kasa na 2007, ya yi takara kuma ya lashe zaben 2012. APC ta rasa iko a ranar 4 ga Afrilu 2018, tare da mai ɗaukar tutar Samura Kamara ya rasa zaben shugaban kasa ga Bio.

APC ta shahara sosai kuma tana samun goyon baya mafi yawa a kusan dukkanin gundumomin arewacin Saliyo tare da dangantaka mai karfi da Temne da wasu mutanen Limba. APC kuma sananne ne tare da mafi rinjaye a Yammacin Yamma (ciki har da Freetown).

Bayani na gaba ɗaya

gyara sashe

Bayan wani zabe da aka yi amfani da shi sosai a shekarar 1978, APC ta zama jam'iyyar da ta dace a kasar, matsayin da ta riƙe har zuwa 1991. Shugabannin Siaka Stevens da Joseph Saidu Momoh sun kasance mambobi ne na APC. An hambarar da Momoh a juyin mulkin soja a shekarar 1992, kuma a lokacin yakin basasa da ya biyo baya, jam'iyyar ta raunana sosai.

A cikin Zaben majalisar dokoki da aka gudanar a ranar 14 ga Mayu 2002, jam'iyyar ta lashe kashi 19.8% na kuri'un da aka kada da kuma 22 daga cikin kujeru 112. Dan takararsa a zaben shugaban kasa, Ernest Bai Koroma, ya lashe kashi 22.3% na kuri'un; Ahmad Tejan Kabbah na Jam'iyyar Jama'ar Saliyo (SLPP) ya ci shi.

 
Taron Majalisar Dinkin Duniya a Kabala a shekarar 1968

Shekaru da yawa wasu a cikin jam'iyyar sun kalubalanci jagorancin Koroma, wadanda suka kai batun kotu; an ce an warware rikicin a watan Afrilu na shekara ta 2007, tare da Koroma ya yarda da shi a matsayin shugaban jam'iyyar kafin zaben shekara ta 2007. [1] Ya kasance dan takarar jam'iyyar a zaben shugaban kasa, tare da zagaye na farko da aka gudanar a watan Agustan 2007. A zagaye na farko ya dauki matsayi na farko tare da 44.3% na kuri'un, a gaban Solomon Berewa na jam'iyyar Saliyo People's Party (SLPP) mai mulki tare da 38.3%, amma Koroma bai sami isasshen kuri'u don cin nasara kai tsaye ba, kuma zagaye na biyu ya zama dole. A cikin zaben majalisar dokoki, wanda aka gudanar a lokaci guda tare da zagaye na farko na shugaban kasa, APC ta lashe kujeru 59 daga cikin 112 kuma ta zama babbar jam'iyya a majalisar

Koroma ta yi nasara a zagaye na biyu na zaben shugaban kasa na 2007, wanda aka gudanar a ranar 8 ga Satumba, inda ta lashe kashi 54.6% na kuri'un da aka kada ta hanyar 45.4% na Berewa. An rantsar da shi a matsayin Shugaban kasa a ranar 17 ga Satumba.

APC ta al'ada ce ta kasance tsakanin mutanen Temne da Limba a arewa.

A cikin 2018 jam'iyyar ta ba da sunan ƙungiyar da za ta sake duba kundin tsarin mulkin ƙasar. Kodayake shirin ba zai sami sabon zabe ba har tsawon shekaru biyar jam'iyyar ta so ta ba da shawarar sabon kundin tsarin mulki. Mambobin da aka zaba sun hada da Elvis Kargbo, Dauda S. Kamara, Eddie Turay da Osman Foday Yansaneh, Abu Bakarr Kalokoh, Daniel Koroma, Africanus Sorie Sesay esq, Amadu Koroma, Ibrahim I. Mansaray, Ibrahim Sorie esq, Isata Kabia, Lansana Dumbuya, Lawyer Showers, Roland Nylander, Sulaimanba Koroma, Warah Serry-Kamal da Sorie Tarawallie. Kungiyar tana da wasu mambobi da yawa kuma ana sa ran yin takarda a ƙarshen Janairu 2019. [2]

Tarihin zabe

gyara sashe

Zaben shugaban kasa

gyara sashe
Zaɓuɓɓuka Dan takarar jam'iyya Zaɓuɓɓuka % Zaɓuɓɓuka % Sakamakon
Zagaye na farko Zagaye na biyu
1985 Joseph Saidu Momoh 2,780,495 colspan=2 data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A Zaɓaɓɓu  Y
1996 Edward Turay 38,316 colspan=2 data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A Ya ɓace  N
2002 Ernest Bai Koroma 426,405 colspan=2 data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A Ya ɓace  N
2007 815,523 44.3% 950,407 54.6% Zaɓaɓɓu  Y
2012 1,314,881 colspan=2 data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A Zaɓaɓɓu  Y
2018 Samura Kamara 1,082,748 42.7% 1,227,171 48.2% Ya ɓace  N
2023 1,148,262 colspan=2 data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A Ya ɓace  N

Zaben majalisar dokoki

gyara sashe
Zaɓuɓɓuka Zaɓuɓɓuka % Kujerun zama +/- Matsayi Gwamnati
1962 114,333 17.23%
16 / 74
Sabon Na biyu |style="background: #FFE3E3; color: black; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-no2" |Opposition
1967 279,715 44.92%
32 / 78
16  Na farko |style="background:#bfd; color:black; vertical-align:middle; text-align:center; " class="table-yes2" |Coalition
1973 N/A
84 / 97
52  Na farko |style="background:#9F9;vertical-align:middle;text-align:center;" class="table-yes"|Supermajority
1977 425,358 61.93%
70 / 100
14  Na farko |style="background:#9F9;vertical-align:middle;text-align:center;" class="table-yes"|Supermajority
1982 N/A
85 / 104
15  Na farko |style="background:#9F9;vertical-align:middle;text-align:center;" class="table-yes"|Sole legal party
1986 N/A
105 / 127
20  Na farko |style="background:#9F9;vertical-align:middle;text-align:center;" class="table-yes"|Sole legal party
1996 42,467 5.69%
5 / 80
100  Na huɗu |style="background: #FFE3E3; color: black; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-no2" |Opposition
2002 409,313 21.41%
27 / 112
22  Na biyu |style="background: #FFE3E3; color: black; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-no2" |Opposition
2007 728,898 40.73%
59 / 124
32  Na farko |style="background:#bfd; color:black; vertical-align:middle; text-align:center; " class="table-yes2" |Coalition
2012 1,149,234 53.67%
67 / 124
8  Na farko |style="background:#bfd; color:black; vertical-align:middle; text-align:center; " class="table-yes2" |Government
2018 989,431 39.93%
68 / 146
1  Na farko |style="background: #FFE3E3; color: black; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-no2" |Opposition
2023 1,113,882 40.00%
54 / 149
14  Na biyu |style="background: #FFE3E3; color: black; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-no2" |Opposition

Manazarta

gyara sashe
  1. "Sierra Leone’s main opposition party settles internal dispute", African Press Agency, 6 April 2007. "African Press Agency - Item". Archived from the original on 13 December 2007. Retrieved 24 July 2007.
  2. Thomas, Abdul Rashid (2018-11-22). "APC names members of its Constitutional Review Committee". The Sierra Leone Telegraph (in Turanci). Retrieved 2024-05-10.