Maleshiya ƙasa ce, da ke a yankin Kudu maso Gabashin Asiya. Tarayya ce wacce ke da jihohi guda 13. An raba ta zuwa gida biyu ta Tekun Kudancin China. Mainungiyar ta tana kan Tekun Malay. Tana fuskantar mashigar Malacca a gabar yamma da Tekun Kudancin Sin a gaɓar gabashinta. Ɗaya bangaren kasar nan, wani lokaci ana kiransa da gabashin Maleziya, yana yankin arewacin tsibirin Borneo a Tekun Kudancin China. Kuala Lumpur babban birni ne a tsibirin Malay. Ba da daɗewa ba an maida da babban birnin tarayya zuwa Putrajaya, wani sabon birni da aka ƙera don keɓewa.

Maleshiya
Malaysia (ms)
ماليزيا (ar)
Malaysia (en)
Malaysia (id)
Flag of Malaysia (en) Coat of arms of Malaysia (en)
Flag of Malaysia (en) Fassara Coat of arms of Malaysia (en) Fassara


Take Negaraku (en) Fassara

Kirari «Bersekutu Bertambah Mutu»
«برسکوتو برتمبه موتو»
Wuri
Map
 3°46′50″N 102°18′52″E / 3.7805111°N 102.31436167°E / 3.7805111; 102.31436167

Babban birni Kuala Lumpur
Yawan mutane
Faɗi 32,447,385 (2020)
• Yawan mutane 98.09 mazaunan/km²
Harshen gwamnati Harshen Malay
Addini Musulunci
Labarin ƙasa
Bangare na Southeast Asia (en) Fassara
Yawan fili 330,803 km²
Wuri mafi tsayi Mount Kinabalu (en) Fassara (4,096 m)
Wuri mafi ƙasa Tekun Indiya (0 m)
Sun raba iyaka da
Bayanan tarihi
Ƙirƙira 16 Satumba 1963
Tsarin Siyasa
Tsarin gwamnati constitutional monarchy (en) Fassara, federal monarchy (en) Fassara, elective monarchy (en) Fassara da parliamentary monarchy (en) Fassara
Majalisar zartarwa Government of Malaysia (en) Fassara
Gangar majalisa Parliament of Malaysia (en) Fassara
• Yang di-Pertuan Agong (en) Fassara Ibrahim Ismail na Johor (31 ga Janairu, 2024)
• Prime Minister of Malaysia (en) Fassara Anwar Ibrahim (en) Fassara (24 Nuwamba, 2022)
Majalisar shariar ƙoli Federal Court of Malaysia (en) Fassara
Ikonomi
Nominal GDP (en) Fassara 372,981,073,018 $ (2021)
Kuɗi Malaysian ringgit (en) Fassara
Bayanan Tuntuɓa
Kasancewa a yanki na lokaci
Suna ta yanar gizo .my (en) Fassara
Tsarin lamba ta kiran tarho +60
Lambar taimakon gaggawa 999 (en) Fassara
Lambar ƙasa MY
Wasu abun

Yanar gizo malaysia.travel…
Twitter: TourismMalaysia Edit the value on Wikidata
Maleziya.
hoton Malaysia
hoton plag na Malaysia
Wani a masallaci
garin Malaysia
ƙadangare

Kasar tana da kabilu da al'adu daban-daban, tare da yawancin mutane ƴan ƙabilar Malay ne, amma kuma akwai Sinawa da Indiyawa. Harshen hukuma shine Malay da kuma aka rubuta a cikin haruffan Latin. Ingilishi yare ne sananne sannan kuma harshen hukuma a cikin jihar Sarawak tare da Malay. Ana amfani da Tamil da Sinanci sau da yawa. Akwai fiye da wasu harsuna 130 da ake magana da su a cikin Malaysia, tare da 94 a cikin harshen Borneo na Malaysia da kuma 40 a yankin teku. Addinin Islama shine addini na hukuma, amma waɗanda ba harshen Malay ba suna da ƴancin yin wasu addinai.

Tarihi gyara sashe

Tsakanin ƙasar China da ƙasar Indiya, Malaysia ta kasance tsohuwar wurin ciniki. Lokacin da Turawa suka zo wannan yanki, garin Malacca ta zama tashar kasuwanci mai mahimmanci.

Daular Birtaniyya ce ta yima Maleziya mulkin mallaka wanda ya fara daga Penang a shekarar 1786. Yankin zirin ya sami 'yencin kai a 31 ga watan Agustan shekara ta 1957 a matsayin Tarayyar Malaya. A watan Satumba na shekara ta 1963, Malaya, Singapore da ɓangaren Borneo suka haɗu suka zama Malesiya. A cikin shekara ta 1965, an kori Singapore daga tarayya kuma ta ayyana independenceancin kai.

Jihohi gyara sashe

 
Wasu mata

Malaysia tana da jihohi 13, waɗanda su ne Johor, Kedah, Kelantan, Melaka, Negeri Sembilan, Pahang, Perak, Perlis, Penang, Sabah, Sarawak, Selangor da Terengganu, da kuma yankuna uku na tarayya, Kuala Lumpur, Putrajaya da Labuan. Adadin maki na tauraron da ke jikin tutar yana wakiltar adadin jihohin Malaysia, amma tana da 14 saboda Singapore tana ɗaya daga cikin jihohin Malaysia a lokacin ƙirƙirar ta. Matsayi na 14 a yanzu yana wakiltar yankunan tarayya, da ake kira Wilayah Persekutuan. Ana kiran shugaban ƙasar Malaysia da Yang di-Pertuan Agong, in ba haka ba ana kiransa "Sarkin Malaysia". Sultan Abdullah na Pahang ke rike da wannan take a halin yanzu. Shugaban gwamnatin Malaysia shine Firayim Minista. Firayim Minista na yanzu shi ne Mahathir Mohamad, lokacin da aka zaɓe shi a watan Mayu 2018 yana da shekara 92. Hakanan yana da majalisar dokoki da tsarin kotu. Memba ne na ASEAN. Tattalin arzikinta yana ci gaba da haɓaka kuma ƙasa ce mai wadata a kudu maso gabashin Asiya.

Garuruwa gyara sashe

Mai zuwa jerin wurare a Malaysia. Suna cikin tsari har zuwa ranar da aka basu matsayin birni.

  • George Town (1 Janairu 1957)
  • Kuala Lumpur (1 ga Fabrairu 1972)
  • Ipoh (27 ga Mayu 1988)
  • Kuching (1 Agusta 1988)
  • Johor Bahru (1 Janairu 1994)
  • Kota Kinabalu (2 ga Fabrairu 2000)
  • Shah Alam (10 ga Oktoba 2000)
  • Melaka (15 Afrilu 2003)
  • Alor Setar (21 Disamba 2003)
  • Miri (20 Mayu 2005)
  • Petaling Jaya (20 Yuni 2006)
  • Kuala Terengganu (1 Janairu 2008)
  • Iskandar Puteri (22 Nuwamba 2017)

Addini gyara sashe

Kasar Malesiya tana da al'umma mai bin addinai da yawa, kuma addinin Islama shine mafi girma.

Al'adu gyara sashe

Malesiya tana da yawan kabilu, al'adu da harsuna da yawa, wanda ya kunshi 65% na Malesiya da sauran kabilu 'yan asalin, 25% Sinawa, 7% Indiyawa. 'Yan Malesiya, waɗanda suka fi kowace al'umma girma, dukkansu Musulmai ne tunda mutum ya kasance Musulmi ne don ya zama Malay bisa doka a karkashin dokar Malaysia. 'Yan Malay suna da rawar taka rawa a siyasance kuma suna cikin kungiyar da aka gano da suna bumiputera.

Asiya    

Kasashen tsakiyar Asiya l
 

KazakystanKyrgystanTajikistanTurkmenistanUzbekistan

Gabashin Asiya

 

SinJapanMangoliaKoriya ta ArewaKoriya ta KuduJamhuriyar Sin

Yammacin Asiya
 

ArmeniyaAzerbaijanBaharainGeorgiaIrakIsra'ilaJordanKuwaitLebanonOmanQatarSaudiyyaSiriyaTurkiyaTaraiyar larabawaFalasdinuYemen

Kudu maso gabashin Asiya
 

BruneiKambodiyaIndonesiyaLaosMaleshiyaMyanmarFilipinSingaforaThailandTimor-LesteVietnam

Tsakiya da kudancin Asiya
 

AfghanistanBangladashBhutanIndiyaIranMaldivesNepalPakistanSri Lanka

Arewacin Asiya

Rasha

Manazarta gyara sashe

Wasu shafukan yanar gizo gyara sashe