Peter Obi

Ɗan Siyasar Najeriya

Peter Gregory Obi (An haifeshi a ranar 19 ga watan Yuli, shekarata alif 1961A.C) Miladiyya. Sanannen ɗan siyasan Nijeriya ne kuma ɗan kasuwa wanda ya kasance ɗan takarar mataimakin shugaban ƙasa a babban zaɓen Nijeriya na shekarar 2019 a ƙarƙashin Jam’iyyar Democratic Party. Ya kasance tsohon gwamnan jihar Anambra, daga ranar 17 ga Maris shekarata 2006 zuwa ranar 2 ga Nuwamba shekarata 2006, lokacin da aka tsige shi kuma daga ranar 9 ga watan Fabrairu shekarata 2007 zuwa ranar 29th ga watan Mayu shekarata 2007 bayan tsige shi. Kodayake an sake yin sabon zabe a ranar 29 ga watan Afrilu shekarata 2007, amma an sake naɗa shi gwamna a ranar 14 ga watan Yuni shekarata 2007 bayan hukuncin kotu cewa a ba shi damar kammala wa’adin shekaru hudu. Ya yi nasara a ranar 6 ga watan Fabrairu shekarata 2010 a karo na biyu a matsayin gwamna. Yanzu shine ɗan takarar kujerar shugaban ƙasa ƙarƙashin jam'iyar LP. A zaɓen da za ai a wannan shekara ta 2023.[1][2][3][4][5]

Peter Obi
Gwamnan jahar Anambra

14 ga Yuni, 2007 - 17 ga Maris, 2014
Emmanuel Nnamdi Uba - Willie Obiano
Gwamnan jahar Anambra

9 ga Faburairu, 2007 - 27 Mayu 2007
Dame Virginia Ngozi - Emmanuel Nnamdi Uba
Gwamnan jahar Anambra

17 ga Maris, 2006 - 3 Nuwamba, 2006
Chris Nwabueze Ngige - Dame Virginia Ngozi
Rayuwa
Cikakken suna Peter Gregory Obi
Haihuwa Onitsha, 19 ga Yuli, 1961 (62 shekaru)
ƙasa Najeriya
Ƙabila Tarihin Mutanen Ibo
Harshen uwa Harshen Ibo
Karatu
Makaranta Jami'ar Najeriya, Nsukka
Makarantar Kasuwanci ta Harvard.
London School of Economics and Political Science (en) Fassara
Lagos Business School (en) Fassara
Christ the King College, Onitsha (en) Fassara
Columbia Business School (en) Fassara
International Institute for Management Development (en) Fassara
Harsuna Turanci
Harshen Ibo
Pidgin na Najeriya
Sana'a
Sana'a ɗan siyasa, Ma'aikacin banki da ɗan kasuwa
Kyaututtuka
Imani
Addini Katolika
Jam'iyar siyasa Peoples Democratic Party
All Progressives Grand Alliance
Nigeria Labour Party
peterobi.org

Farkon Rayuwa gyara sashe

 
Peter Obi

An haifi Peter Obi a ranar 19th na Yuli 1961 a Onitsha.  Ya halarci kwalejin Christ the King, Onitsha, inda ya kammala karatun sakandare.  An shigar da shi a Jami'ar Nijeriya, Nsukka, a 1980, ya kammala karatunsa tare da BA (Hons) a falsafa a 1984.

Rayuwa da Ilimi gyara sashe

Ya halarci makarantar kasuwanci ta Legas, Nijeriya,  inda ya yi babban shirinsa, makarantar kasuwanci ta Harvard, Boston, Amurka, inda ya yi shirye-shirye biyu, Makarantar Tattalin Arziki ta London, makarantar kudu maso yamma ta Columbia, New York, Amurka,  Cibiyar ci gaban gudanarwa, Switzerland  inda kuma ya sami takaddun shaida guda biyu a cikin Babban Shirin Gudanarwa da kuma Babban Jami'in Manyan Jami'an shirin. Ya kuma halarci makarantar digiri ta Kellogg na Gudanarwa, Amurka,  Jami'ar Oxford: Said business school  da Cambridge University: George business school.[6]

Aiki gyara sashe

Shine shugaban hukumar tsaro da musayar kudi ta Najeriya.

Obi shi ne shugaban kamfanin Next International Nigeria Ltd, sannan shugaba da kuma darakta na Guardian Express Mortgage Bank Ltd, Guardian Express Bank Plc, Future View Securities Ltd, Paymaster Nigeria Ltd, Chams Nigeria Ltd, Data Corp Ltd da Card Center Ltd. Ya kasance shugaban matasa mafi karancin shekaru na Fidelity Bank Plc.  Kwanan nan ne tsohon Shugaban kasa Goodluck Jonathan ya nada shi Shugaban Hukumar tsaro da Musayar Kasuwanci (SEC) bayan babban zaben shekarar 2015.[7]

Siyasa gyara sashe

Peter Obi ya tsaya takarar gwamnan jihar Anambara a matsayin dan takarar jam’iyyar All Progressives Grand Alliance (APGA) a 2003, amma abokin hamayyarsa, Chris Ngige na jam’iyyar People's Democratic Party, hukumar zabe mai zaman kanta (INEC) ta ayyana shi a matsayin wanda ya lashe zaben.

Bayan kusan shekaru uku na shari’a, Kotun Daukaka Kara ta soke nasarar Ngige a ranar 15 ga Maris 2006. Obi ya hau mulki ne a ranar 17 ga Maris 2006. A ranar 2 ga Nuwamba 2006, majalisar dokokin jihar ta tsige shi bayan ya kwashe watanni bakwai yana aiki sannan washegari ta maye gurbinsa da Virginia Etiaba, mataimakiyarsa, hakan ya sa ta zama mace ta farko da ta taba zama gwamna a tarihin Najeriya. Obi ya yi nasarar kalubalantar tsige shi kuma aka sake sanya shi a matsayin gwamna a ranar 9 ga Fabrairu 2007 ta Kotun daukaka kara da ke zaune a Enugu. Etiaba ta mika masa mulki bayan hukuncin kotu.

 
Peter Obi a lokacin siyasa

Obi ya sake barin ofis a ranar 29 ga Mayu 2007 bayan babban zaben, wanda Andy Uba ya ci. Obi ya sake komawa kotuna, a wannan karon yana mai kalubalantar cewa wa’adin shekaru hudu da ya ci a zaben 2003 ya fara tsayawa ne kawai lokacin da ya hau karagar mulki a watan Maris na 2006. A ranar 14 ga Yunin 2007 Kotun Koli ta Najeriya ta goyi bayan hujjar Obi kuma ta mayar da Obi kan mukaminsa. Wannan ya kawo karshen wa'adin mulkin magajin Obi, Andy Uba wanda zaben 14 ga Afrilu, 2007 Kotun Koli ta soke bisa hujjar cewa wa'adin shekaru hudu na Obi ya kamata ya kasance ba damuwa har zuwa Maris 2010.

Lashe Zabe A ranar 7 ga watan Fabrairun 2010, Hukumar Zabe Mai Zaman Kanta ta Kasa (INEC) ta bayyana Peter Obi a matsayin wanda ya lashe zaben gwamnan jihar Anambra na 2010, inda ya kayar da Farfesa Charles Chukwuma Soludo, tsohon gwamna, CBN . Wannan nasarar da aka samu a zaben ta karawa Gwamna Obi karin shekaru hudu a matsayin gwamnan jihar ta Anambra. A ranar 17 ga Maris din 2014 Peter Obi ya yi wa’adi na biyu kuma ya mika ragamar mulkin ga Willie Obiano.

Abokin takara A ranar 12 ga Oktoba, 2018, an zabi Peter Obi a matsayin abokin takarar Atiku Abubakar, dan takarar Shugaban kasa na Jam’iyyar Peoples Democratic Party a zaben Shugabancin Najeriya na 2019. Jam’iyyarsa ce ta zo ta biyu.[8]

Zaben shugaban kasa na Dubu biyu da sha tara gyara sashe

A ranar 12 ga watan Oktoban 2018 ne aka nada Peter Obi a matsayin abokin takarar Atiku Abubakar, dan takarar shugaban kasa na jam'iyyar PDP a zaben shugaban kasa na 2019 . A matsayinsa na dan takarar mataimakin shugaban kasa, Obi ya yi adawa da shawarwarin daidaita tsarin mafi karancin albashi na kasa, yana mai cewa ya kamata jihohi daban-daban su sami mafi karancin albashi. [9] Tikitin Abubakar/Obi ya zo na biyu. [10]

Zaben shugaban kasa na Dubu biyu da ashirin da ukku gyara sashe

 
Peter Obi

A ranar 24 ga Maris, 2022, Peter Obi ya bayyana aniyarsa ta tsayawa takarar shugabancin Najeriya a karkashin jam’iyyar Peoples Democratic Party, amma daga baya ya janye ya bayyana cewa zai tsaya takara a karkashin jam’iyyar Labour.[11] [12] Kamar yadda jaridar Peoples Gazette ta ruwaito, Peter Obi ya rubutawa shugabannin jam'iyyar PDP wasika a ranar 24 ga watan Mayu kan ya yi murabus daga mukaminsa. [13] Rahotanni sun bayyana cewa Obi ya koka kan yadda ake ba wa wakilai cin hanci da kuma sayen kuri’u a zaben fidda gwani na jam’iyyar, yana mai nuni da cewa akwai ‘yan jam’iyyar da ke hada kai da shi. [14].

Asalin kasuwancin Obi da matsayinsa na babban dan takarar da ba shi da alaka da ko wanne daga cikin manyan jam'iyyun Najeriya biyu ya kwatanta da nasarar da Emmanuel Macron ya samu a zaben shugaban kasar Faransa a 2017 . [15] [16] [17] [18] Obi ya nuna jin dadinsa ga Macron kuma yana cikin jami’an da suka tarbi Macron a ziyarar da ya kai Legas. [19]

Gamayyar goyon baya na Obidient gyara sashe

Matasa ‘yan kasa da shekaru 30 sun tabbatar da cewa sune manyan magoya bayan Obi, inda suka nuna goyon bayansu ta kafafen sada zumunta da zanga-zanga da tattakin tituna. [20] Aisha Yesufu, fitacciyar ‘yar fafutuka da aka bayyana a matsayin wacce ta kafa kungiyar #BringBackOurGirls kuma mai goyon bayan yakin kawo karshen SARS, ta amince da Obi a karon farko na amincewa da dan takarar shugaban kasa. [21].

Manazarta gyara sashe

  1. https://www.channelstv.com/2023/01/01/obasanjo-endorses-peter-obi-for-2023-presidency-says-lp-candidate-has-an-edge/
  2. "2023: Obi picks LP presidential ticket". The Guardian. News Agency of Nigeria. 30 May 2022. Archived from the original on 9 June 2022. Retrieved 18 June 2022.
  3. Chinagorom Ugwu (24 March 2022). "2023: Peter Obi declares for president, vows to create jobs, secure Nigeria". Premium Times. Archived from the original on 26 June 2022. Retrieved 27 June 2022.
  4. Vincent Ufuoma (24 March 2022). "2023: Peter Obi joins presidential race". www.icirnigeria.org. Archived from the original on 29 June 2022. Retrieved 27 June 2022.
  5. Channels TV (10 June 2022). "2023: Peter Obi Gets Certificate Of Return As Labour Party Presidential Candidate". Channels Television. Archived from the original on 27 June 2022. Retrieved 27 June 2022.
  6. https://guardian.ng/news/atiku-picks-peter-obi-as-running-mate/
  7. http://www.africa-confidential.com/whos-who-profile/id/2709/Governor_Peter_Onwubuasi_Obi
  8. http://nigeriaworld.com/articles/2007/jun/171.html
  9. Premium Times (7 October 2014). "Finally, Ex-Gov. Peter Obi dumps APGA for PDP". Premium Times. Archived from the original on 27 June 2022. Retrieved 27 June 2022
  10. Channels TV (7 October 2014). "Former Anambra Governor Peter Obi Joins PDP". Channels Television. Archived from the original on 27 June 2022. Retrieved 27 June 2022.
  11. "2023 - Peter Obi declares for president, vows to create jobs, secure Nigeria" (in Turanci). 2022-03-24. Archived from the original on 7 May 2022. Retrieved 2022-05-07.
  12. "Peter Obi resigns from PDP: Former Anambra state govnor tok why e withdraw from di Peoples Democratic Party presidential primaries". BBC News Pidgin. BBC. Archived from the original on 17 January 2023. Retrieved 15 June 2022.
  13. Kehinde, Opeyemi (12 October 2018). "2019: Atiku picks Peter Obi as running mate". Daily Trust. Archived from the original on 27 June 2022. Retrieved 27 June 2022
  14. Abdur Rahman Alfa Shaban (27 February 2019). "Buhari beats Atiku to secure re-election as Nigeria president". African News. Archived from the original on 27 June 2022. Retrieved 27 June 2022
  15. Abisola Olasupo, Dennis Erezi, Solomon Fowowe and Timileyin Omilana (27 February 2019). "Buhari wins 2019 presidential election". The Guardian. Archived from the original on 27 June 2022. Retrieved 27 June 2022
  16. "Peter Obi shakes up the political class". www.africa-confidential.com. Archived from the original on 30 July 2022. Retrieved 30 July 2022
  17. Online, Tribune (4 July 2022). "The rise of populism in Nigeria's political landscape". Tribune Online. Archived from the original on 6 July 2022. Retrieved 30 July 2022
  18. "'Obidients' hail Peter Obi's massive welcome at Dunamis"
  19. "Is Peter Obi and 'Obidients' really ready?". Daily Trust. 20 July 2022. Archived from the original on 28 July 2022. Retrieved 30 July 2022
  20. "Peter Obi: The Labour Party candidate electrifying young Nigerians". BBC News. 5 July 2022. Archived from the original on 5 July 2022. Retrieved 2022-07-05.
  21. "Peter Obi: Profile of PDP vice presidential candidate - Daily Post Nigeria". 12 October 2018. Archived from the original on 23 November 2018. Retrieved 23 November 2018.