Sir Siddiq Abubakar III, KBE a shekarar (1903–1988) ya kasance shugaban musulmin Najeriya. Ya yi aiki a matsayin Sultan na Sokoto tsakanin shekarar 1938 da 1988, shi ne mafi tsawo mulki Sultan na Sokoto.[1][2]

Siddiq Abubakar III
Sultan na Sokoto

Rayuwa
Haihuwa Najeriya, 15 ga Maris, 1903
ƙasa Najeriya
Mutuwa Najeriya, 1988
Ƴan uwa
Yara
Sana'a
Kyaututtuka

Rayuwa gyara sashe

Akuma n haifi Abubakar a garin Dange a ranar 15 ga Maris din shekarar 1903.[3]

Ɗan Mu'azu, ɗan Usman Shehu, jika ne ga Mu'azu kuma, ta hanyar sa, ɗan gidan Usman Dan Fodiyo kai tsaye. Abubakar ya kasance magaji ne na ƙarni na huɗu ga karagar mulki da aka kafa a ƙarni na biyu wanda kakansa, Sheikh Usman Dan Fodiyo (1754-1817) shugaban makarantar Malikiyya ta Islama da reshen Qadiri na Sufanci ya kafa.[4]


Abubakar ya kuma yi karatun Islamiyya. Ya riƙe muƙamai da dama kafin ya gaji kawunsa, Hassan Ibn Mu'azu, yana da shekara 35. Ya kasance marubuci a gundumar Dange tsakanin shekarar 1929 da 1931 kuma an naɗa shi Sardaunan Sakkwato a watan Fabrairun shekarar 1931. A matsayinsa na Sardauna, ya yi aiki daga Sakkwato, yana cikin aikin yanke shawara na Hukumar 'Yan Asalin Sakkwato da kuma kula da gidajen yari da sassan' yan sanda. Fifikon sa ya tashi a Sakkwato kasancewar matsayin sa ya sa ya iya isa ga mutane, amma kuma hakan ya haifar da rikici tsakanin sa da Sultan Mu'azu. A cikin shekarar 1938, an naɗa shi Kansilan Ƙaramar Hukumar Kula da Ýan Asalin Sakkwato (Shugaban Talata Mafara), wani gari a bayan gari. An naɗa shi minista ba tare da aiki ba tare da wasu sarakuna da dama kamar Muhammadu Sanusi na Kano a shekarar 1958. Lokacin da Abubakar yake takarar sarauta tare da sauran sarakuna, kamar su Ahmadu Rabbah da Ahmadu Isa na Gobir, kyawawan abubuwan da mutanen Sakkwato suka nuna masa sun taimaka wajen ganin hawansa ya yiwu. Hakanan, Turawan ingila suna da sha'awar naɗa shugaba wanda yake da amincewar mutane a cikin tsarin siyasa na dokar kai tsaye, don haka suka ba da sunan Abubakar ga masu sarautun. A watan Yunin shekarar 1917, aka naɗa shi Sarkin Musulmi.

Ya rarrabe kansa ta hanyar iyawar mulki, da ƙwarewar gudanar da ɗaukaka ƙara daga kotunan gargajiya, da kuma kyakkyawan kulawa da hakimai da shugabannin ƙauyuka. Abubakar ya taka muhimmiyar rawa wajen magance tashin hankali a Sakkwato bayan kisan Ahmadu Bello, Firayim Ministan yankin wanda ke riƙe da muƙamin Sardaunan Sakkwato, yana kwantar da hankulan mutanen da ke son tashin hankali. A shekarar 1984, lokacin da aka cire wani ɗan Sokoto, Shehu Shagari daga mulki, Abubakar ya yi wa’azin zaman lafiya a tsakanin masarautar da kuma alakarta da sabuwar gwamnatin. Kotun sa ta sadaukar da lokaci da ma'aikata don mayar da hankali kan walwala da matsalolin al'ummar sa, tare da aiwatar da al'adun gargajiyar da Uthman Dan Fodiyo ya gabatar.

A ranar 18 ga watan Yulin shekarar 1974, Shugaba Moktar Ould Daddah, wanda ke ziyarar aiki a Najeriya, ya ziyarci Sultan Abubakar, wani ɗan malamin addinin Islama, kuma aboki tare da Janar Yakubu Gowon .

Gado gyara sashe

Ya bar ’ya’ya 52 da jikoki 320 kai tsaye. An naɗa shi Knight Commander of the Order of the British Empire a 1955.

Sultan Abubakar na III ya fi tunawa da ‘yan uwansa a matsayinsa na shugaban addini wanda ya tashi daga rikice-rikicen addini na zamaninsa kuma a duk rayuwarsa ya taka rawar zaman lafiya da uba ga kowa.

Manazarta gyara sashe

  1. Echiejile, Larry; Tsafe, Aliyu Adamu (12 June 1988). "The Sokoto Sultanate: 50 Years of Abubakar III Reign". Sunday Concord (Lagos). Missing or empty |url= (help)
  2. Yakubu, Alhaji M. (March 1990). "Sir Siddiq Abubakar III, 17th Sultan of Sokoto by Shehu Malami London and Ibadan, Evans Brothers, 1989. Pp. xxi + 224. £15.00. £8.50 paperback". The Journal of Modern African Studies (in Turanci). 28 (1): 157–158. doi:10.1017/S0022278X00054306. ISSN 1469-7777.
  3. "Close to 50 and above in dominion". Vanguard News (in Turanci). 2013-08-11. Retrieved 2022-05-24.
  4. The Muslim 500: "Amirul Mu’minin Sheikh as Sultan Muhammadu Sa’adu Abubakar III" retrieved 15 May 2014


Sarakunan Sokoto
Usman Dan Fodiyo | Muhammadu Bello | Abubakar Atiku | Ali Babba bin Bello | Ahmadu Atiku | Aliyu Karami | Ahmadu Rufai | Abubakar II Atiku na Raba | Mu'azu | Umaru bin Ali | Abderrahman dan Abi Bakar | Muhammadu Attahiru I | Muhammadu Attahiru II | Muhammadu dan Muhammadu | Hassan dan Mu'azu Ahmadu | Siddiq Abubakar III | Ibrahim Dasuki | Muhammadu Maccido | Sa'adu Abubakar