Abdullah ɗan Hudhafah as-Sahmi

Abdullahi ya kasance daya daga cikin manyan sahabban Annabi Muhammad S.A.W. Ya shahara a al'adar Musulunci saboda matsayinsa na masinja wasiƙa daga Muhammad zuwa ga Khusraw Parvez, Sarkin Farisa, da kuma tsare shi da azabtar da shi da Heraclius, Sarkin Rumawa.

Abdullah ɗan Hudhafah as-Sahmi
ambassador (en)
Rayuwa
Haihuwa	Makkah,
Sana'a
Sana'a	Mai wanzar da zaman lafiya
Imani
Addini	Musulunci

zamanin Annabi Muhammadu

Wasika zuwa Khosrow II

Abd Allah bin Hudhafa al-Sahmi ya dauko wasikar Muhammad zuwa ga Khosrow II, sarkin Daular Sassanid (Fara). Lokacin da Abd Allah ya shiga masarautar Khosrow ya aika manzonsa ya dauko masa wasikar amma Abd Allah ya ki, yana mai cewa Muhammad ya umarce shi da ya gabatar da wasikar ga Sarki kawai kuma ba zai karya umarnin Muhammadu ba. Khosrow ya fusata da wannan wasiƙar, inda ya yayyaga ta. Lokacin da Muhammadu ya ji Khosrow ya yage wasiƙarsa, sai ya yi addu’a cewa Allah ya yage mulkinsa. Khosrow ya aika wasu sojoji biyu su kamo Muhammad su kawo shi gabansa. Da mutanen suka isa Madina, wahayin Allah ya sanar da Muhammadu cewa dansa ne ya kashe Perves, sarkin Farisa, wanda Muhammadu ya bayyana wa sojojin.

Shugaban balaguro

Malaman musulmi sun ce, kuma kamar yadda hadisin Sihah Sittah da Tafsir Ibn Kathir suka ruwaito, an saukar da ayar da'a game da uli al-Amr game da wani lamari na sahaba Abd Allah bn Hudhafa. Muhammadu ya taba aiko shi a matsayin shugaban soja na wasu sahabbai, a kan hanya sai ya fusata ya ce su yi gardawan wuta, su kutsa cikinta. Sai dai Imam Asakir Zuhri ya ce, Abdullahi mutum ne mai raha. Yayi wannan odar cikin raha. Bayan ya dawo daga balaguro, Annabin Musulunci Muhammad ya ce, biyayya ga shugaba wajibi ne kawai a cikin abubuwan da Allah Ya halatta.

A zamanin Halifa Umar

A shekara ta 639 (19AH), a zamanin khalifancin Umar, ya aika da runduna zuwa Rum . A can, Heraclius, sarkin daular Rumawa, yayi ƙoƙari ya maida Abd Allah zuwa Kiristanci tare da cin hanci da azabtarwa, amma Abd Allah ya ƙi yin watsi da shi. Heraclius yayi yunkurin azabtarwa iri-iri, kamar tafasa wasu sahaba a gabansa. Yayi yunƙurin tura wata karuwa a cell ɗin Abd Allah, amma ƙaƙƙarfan imaninsa da musulunci ya sa shi ya zaga cikin ɗakin nasa don gujewa matar. Daga karshe ta gaji ta hakura. Sai Heraclius ya yi ƙoƙari ya tsoratar da shi, ta hanyar umurci sojojinsa su harba kibau a gare shi, amma ba ya buge shi. Haka kuma, wannan bai yi wa Abd Allah bn Hudhafa rai ba. Lokacin da Heraclius ya tafasa sauran sahaba a gaban Abd Allah, Abd Allah ya fara kuka. Heraclius ya yi zaton ya karya shi a karshe kuma ya yi masa ba'a. Abd Allah kuwa ya bayyana cewa ba yana kuka ba don tsoro, sai dai yana kukan cewa ya san zai mutu sau daya ne, kuma ya yi shelar cewa yana fatan Allah ya albarkace shi da rayuka 1000 domin ya mutu irin wannan, saboda qarfin imaninsa da musulunci. Bayan duk wannan, Heraclius yayi ƙoƙari na ƙarshe. Ya ce ma Abd Allah, idan ka sumbaci kaina, zan sake ka. Abd Allah ya k'i ya ce, "Ba zan bari ka sumbaci kaina ba". Sai Heraclius ya ce, ki sumbaci goshina, in saki sahaba 60 da ku. Abd Allah ya yarda. Haka aka ci gaba da tafiya har sai da Heraclius ya ce: "Ku sumbaci goshina, in saki sahabbai 300". Abd Allah ya yarda.

Abd Allah da Sahabbai sun samu 'yanci, suka koma kasashen musulmi. A lokacin da maganar bajintar Abd Allah ta bazu ko'ina cikin kasa, sai Halifan Musulunci Umar bn Khattab ya umurci dukkan musulmi da su sumbaci goshin Abd Allah bn Hudhafa al-Sahmi, sannan ya sumbace shi a goshinsa.

Mutuwa

Ya rasu a kasar Masar a shekara ta 653 (33AH) a zamanin khalifancin Uthman.