Chiamaka Okoli (1987-2019)[1] masaniya ce a fannin kimiyyar taurari ta ƙasar Najeriya wacce bincikenta ya shafi abu mai duhu (dark matter), Neutrinos na sararin samaniya, da hulɗarsu.[2] 

Chiamaka Okoli
Rayuwa
Haihuwa 1987
ƙasa Najeriya
Mutuwa Hamilton (en) Fassara, 6 ga Yuni, 2019
Karatu
Makaranta University of Waterloo (en) Fassara
Thesis director Niayesh Afshordi (en) Fassara
James Taylor (en) Fassara
Sana'a
Sana'a cosmologist (en) Fassara

Rayuwar farko gyara sashe

An haifi Okoli a Jihar Bauchi, a Najeriya, a shekarar 1987, ita ce ta biyar cikin yara bakwai a cikin dangin Ibo na Katolika da suka koma can a farkon shekarun 1970, bayan yakin basasar Najeriya. Mahaifinta yana da kamfanin bas kuma mahaifiyarta tana aiki a matsayin Malamar makaranta. Ta yi karatu a makarantar hadin kai (Unity school), makarantar kwana mai yawan ƙabilu. Bayan rikicin ƙabilanci da ya ɓarke a cikin shekarun 2000 a Bauchi, danginta sun sake komawa Awka-Etiti, kuma Okoli ta zama ɗalibar kimiyyar lissafi a Jami'ar Najeriya da ke Nsukka (UNN). Duk da wasu tunanin canja wuri zuwa likitanci, ta ci gaba da karatun kimiyyar lissafi tare da ƙarfafa Daniel Obiora, farfesa a fannin lissafi a jami'a.[3]

Ilimi da kuma PhD gyara sashe

Bayan samun difloma daga Cibiyar Nazarin Ilimin Kimiyya ta Duniya a Trieste, Italiya,[4] tana karatu a can tare da Ravi K. Sheth,[5] Okoli ta zo Cibiyar Perimeter for Theoretical Physics a Waterloo, Kanada, a cikin shekarar 2012, a matsayin wani ɓangare na Perimeter Scholars International, babban shiri a cibiyar. Bayan kammala shirin a cikin shekarar 2014, ta ci gaba da karatunta a Cibiyar Perimeter da Jami'ar Waterloo, tare da shawarar da Perimeter Institute Cosmologist Niayesh Afshordi da Jami'ar Waterloo astrophysicist James Taylor suka ba ta, kuma ta ci gaba ta harta haifi ɗan ta a shekara ta 2017. Ta yi nasarar kare karatun digirin ta a watan Disamba 2018, kuma ta shirya samun difloma a watan Yuni 2019.[6]

Rashin lafiya da mutuwa gyara sashe

Maimakon haka, ta sha fama da jerin nau'ikan cutar aneurysms guda biyu, na farko a cikin watan Fabrairu 2018 da na biyu, wanda ta mutu a watan Yuni 2019.[7]

Manazarta gyara sashe

  1. Chiamaka Okoli", AstroGen, American Astronomical Society, retrieved 2023-08-02
  2. "Farewell to Dr. Chiamaka Okoli", Physics & Astronomy News, University of Waterloo, June 19, 2019, retrieved 2023-08-02
  3. "Farewell to Dr. Chiamaka Okoli", Physics & Astronomy News, University of Waterloo, June 19, 2019, retrieved 2023-08-02
  4. Afshordi, Niayesh (June 18, 2019), Farewell to Dr Chiamaka Okoli, retrieved 2023-08-02
  5. Afshordi, Niayesh (June 18, 2019), Farewell to Dr Chiamaka Okoli, retrieved 2023-08-02
  6. Okwuosa, Ashley (September 20, 2021), "Chiamaka Okoli was a rarity in physics; she challenged norms until her untimely death", Broadview, retrieved 2023-08-02
  7. Perimeter mourns the passing of Chiamaka Okoli a brilliant rising star in cosmology, Perimeter Institute for Theoretical Physics, June 14, 2019, retrieved 2023-08-02