Alimamy Rassin (1825-1890) babban basarake ne daga kabilar fulani, wato Fula daga Saliyo wanda ya sadaukar da rayuwarsa don samar da zaman lafiya tsakanin jama'arsa da sauran shuwagabannin su.

Alimamy Rassin
Rayuwa
Haihuwa 1825
Mutuwa 1890
Sana'a
Alimamy

Tarihin rayuwa

gyara sashe

An haifi Alimamy Rassin a shekarar 1825 a Mafonda, yanzu Sanda Magbolonto Chiefdom, a Lardin Arewacin Saliyo ga mahaifin Fula daga Senegal kuma mahaifiyarsa Temne. Lokacin da mahaifinsa ya koma Senegal, Alimamy Amadu, shugaban Fula na Mafonda Chiefdom ya karbe Rassin, kuma ya ba shi ingantaccen ilimin Musulmi da ake da shi a zamaninsa. Rassin ya kasance dalibi mai hazaka, kuma nasarorin nasa na ilimi ya sanya shi shahara a duk arewacin Saliyo yayin da yake saurayi. Lokacin da danginsa na Fula suka zo daga Senegal don neman sa, Cif Amadu, wanda yanzu ya ɗauki Rassin a matsayin ɗansa, ya ƙi ba shi.

Lokacin da Alimamy Amadu ya mutu a 1845, mutanen Mafonda suka zaɓi Rassin a matsayin shugabansu. Amma Rassin mutum ne mai tawali'u kuma ya ƙi yarda a naɗa shi a hukumance har tsawon shekaru.

Tun daga farkon mulkinsa, Alimamy Rassin ya bayyana ƙiyayyarsa ga yaƙi da kowane irin rikici. Ya kafa gidauniya don inganta zaman lafiya da za a cika ta daga tarar da ake karba a kotun sarki. Ya shiga tsakani cikin nasara a rigingimun siyasa a cikin Sanda Tendaren, Tonko, da Yoni sarki; lokaci-lokaci kan aika 'ya'yansa maza a kan ayyukan zaman lafiya na hukuma. Lokacin da sojojin Mandinka na Samori Toure suka isa Mafonda a cikin 1885, kuma suka mamaye yankuna da yawa na arewacin Saliyo. Sojojin mamayewa sun gamsu da tsarin hikima na Rassin har suka zabi janyewa da barin Mafonda cikin kwanciyar hankali. Gwamnatin Birtaniyya a Freetown tayi daidai da mulkin Alimamy Rassin kuma ta bashi dunbin alawus na shekara don ci gaba da kokarin sa na samar da zaman lafiya tsakanin masu mulkin ciki. Amma Rassin ya yi watsi da tayin, yana mai cewa ba daidai ba ne a karbi kudi domin inganta zaman lafiya. Yayi mulki cikin hikima don amfanin jama'arsa ba don neman yardar siyasa daga Turawan ingila ba. Alimamy Rassin ya mutu a 1890, shekaru shida kafin sarakunan su rasa independenceancinsu daga mulkin Birtaniyya.

Hanyoyin haɗin waje

gyara sashe