Alfa Bisiriyu Apalara (1918-1953) wani malamin addinin Musulunci ne ɗan Najeriya kuma ɗan ƙabilar Yarbawa daga Legas.[1][2]

Alfa Apalara
Rayuwa
Haihuwa Itoko (en) Fassara, 1918
ƙasa Najeriya
Mutuwa 3 ga Janairu, 1953
Yanayin mutuwa kisan kai
Sana'a
Sana'a Kafinta
Imani
Addini Musulunci

A farkon shekarun 1950, ya gudanar da jerin gwanon yaƙi da Dawah a Ebute Metta da Mushin tare da jigo daya na yin magana a kan kungiyoyin kabilar Yarbawa na gargajiya irin su Oro da Egungun da jawo ƙarin mabiya addinin gargajiya na Afirka zuwa Musulunci. [3] An kashe shi a ranar 3 ga watan Janairu, 1953 kuma har ya zuwa yau ba'a samu gawarsa ba.

An haifi Apalara a garin Itoko dake wajen garin Abeokuta, ya yi karatun Al-Qur'ani da karatun firamare kafin ya tafi Legas aikin kafinta. [4] A Legas, ya zauna a Mushin, unguwar da ta yi ƙaurin suna a matsayin gidan barayin titi. Yayin da yake zaune a Mushin, Apalara ya shiga cikin taskun al'amuran rayuwa a cikin unguwar. [5] A cikin 1945, an ɗaure shi a kan zargin sata. A shekara ta 1950, Apalara, ya fara addu'a akai-akai da azumi. Ya juya baya ga abin da ya wuce, shima ya saki matarsa don ya cire duk wani abu da ya shafi abin da ya gabata a Mushin.

A shekara ta 1950, Apalara ya ƙaddamar da yaƙin neman zaɓe. Galibi ana gudanar da yaƙin neman zaɓen ne a Ebute Metta da Mushin, yawanci a kan titi ko a mahadar tituna biyu ko uku. Apalara ya kasance ƙwararren mai wa'azi kuma ba da daɗewa ba ya tara mabiya da yawa, yawancinsu mata ne. Wa'azinsa ya mayar da hankali ne kan yin Allah wadai da ayyukan rashin adalci, da musulmi masu sanyi da kuma kungiyoyin asiri na gargajiya. Ya samu karramawa a wajen wasu daga cikin al'ummar musulmi, kuma ya samu rawani a matsayin babban mai wa'azin wani masallaci a kasar. Ya kuma kasance mai tsana sosai a cikin wa'azin da ya ke yi na yakar ƙungiyoyin asiri.

A shekarar 1951, ya fara samun saɓani da ƴan ƙungiyar asiri da masallatai a Mushin. An dauki ‘yan mintoci kadan ana takun-saka da ƴan ƙungiyar asiri da masallatan sun ja da baya. A cikin 1952, irin wannan yanayin ya faru wanda ya haifar da rikici tsakanin ƙungiyar masquerade da magoya bayan Apalara. [4] Bayan haka, ya sha samun barazana ga rayuwarsa akai-akai.

A watan Janairu, 1953, an gayyaci Apalara ya zo ya yi wa’azi a Oko Baba, wata unguwar da ke Ebute Metta, kuma (wurin) tungar ‘yan daba ne. Apalara ya ɗauki barazanar da ake yi wa rayuwarsa da muhimmanci kuma ya biya kudin hidimar wani dan sanda a yakin sa’addan da ya yi a Oko Baba. A ranar 3 ga Janairu, 1953 a lokacin da yake wa’azi a Oko Baba, wasu ƴan daba sun sace Apalara, dan sandan da yawancin jama’ar sa sun gudu. Wani abu ne ya buge shi, aka fara jan shi zuwa wani gida da ke kusa. Jan gawar Apalara zuwa gidan shi ne karo na karshe da wani ba ya da alaka da kisan sa ya ga Apalara.

A watan Oktoba, 1953, wata alkaliya ta yanke hukuncin kisa ta hanyar rataya ga mutane 11 da aka samu da laifin kisan kai.

  1. Surajudeen Odetoki (2002). Apalara the Martyr: Late Alfa Bisiriyu Apalara. Hazek Publishing Company (Indiana University). ISBN 9789783516656.
  2. R. 'Deremi Abubakre; R. A. Akanmidu; Olu E. Alana (1993). Religion and Politics in Nigeria. Nigerian Association for the Study of Religions (University of Virginia). p. 186. ISBN 9789783050822.
  3. Aderinto & Osifodunrin 2012, p. 314.
  4. 4.0 4.1 Aderinto & Osifodunrin 2012.
  5. Adeniran 2012, p. 57.