Gurma(ana kuma kiran su da Gourma ko Gourmantché) ƙabila ce da ke yawanci a Burkina Faso, a kewayen Fada N'Gourma, da kuma yankunan arewacin Togo da Benin, da kuma kudu maso yammacin Nijar.Yawan su ya kai 1,750,000.

Mutanen Gurma
Yankuna masu yawan jama'a
Benin, Burkina Faso, Nijar da Togo

Suna iya haɗawa da Bassaries waɗanda ke zaune a arewacin Togo da Arewacin Volta na Masarautar Dagbon, Ghana .

Gurma kuma sunan yare ne da Gurma ke magana da shi (ko bigourmantcheba - kamar yadda suke kiran kansu da mutane), wanda wani ɓangare ne na dangin harshen Gur. Duba harshen Gurmanchema da yarukan Oti-Volta don yarukan da suka danganci Gurma.

Bayani gyara sashe

 
Makamin Gurma

A shekarar 1985, Dr. Richard Alan Swanson ya rubuta littafi game da wadannan mutane, Gourmantché Ethnoanthropology : Ƙa'idar Ɗan Adam . Littafin ya gabatar da fahimtar Gourmantché game da 'ɗan adam' daga ra'ayin mutane da kansu, ta yin amfani da rubutun harshensu don ba da ra'ayi. Hakanan ana tattauna ra'ayoyin Allah (Otienu), ƙaddara (licabili), jiki ( gbannandi ), rayuwa ( limiali ), mutuwa ( mikuuma ), da dukkan kalmomin da aka sani game da sassan jikin mutum.

A cikin shekarar 2006, a Burkina Faso, Salif Titamba Lankoande ya wallafa littafi a kan Tarihi da Dabi'ar Gourmantché ("Les Gourmantche", Presses Africaines du Burkina, Ouagadougou, 2006, 211 p. ).

A shekarar 2012, Daktan João Pedro Galhano Alves, dan kasar Fotigal, ya buga wani littafi a Paris a kan mutanen Gourmantché da al'adunsu, da kuma batun ilimin halittar juna tsakanin mutane, zakuna da halittu iri-iri a yankin W na Nijar, a Nijar (" Anthropologie et écosystèmes au Nijar. Humains, zakuna da esprits de la forêt dans la al'adun gourmantché ", Editions l'Harmattan, Paris, 2012, 448 p. ). Tun daga shekarar 2005, ya kuma buga wasu littattafai da labarai da yawa game da wannan batun da kuma game da mutanen Gourmantché. Waɗannan wallafe-wallafen sakamakon aikin binciken ne da marubucin ya yi a cikin W na Nijar (Niger), tsakanin 2002 da 2010. Hakanan, a cikin 2010 da 2011, Museo Nacional de Ciencias Naturales (Madari, Spain), daga Consejo Superior de Investigaciones Científicas (Spain) sun gabatar da baje kolin jama'a galibi dangane da ayyukan bincike na wannan Masanin Anthropologist da Ethnobiologist, yana nuna babban bayanansa, nazari da ra'ayoyi, zabin tarihinsa na daukar hoto da kuma tarin abubuwa masu kimiyyar halitta da na dan adam wadanda aka tattara a bangarorin bincike da yawa; Wani bangare na wannan baje kolin shi ne game da al'adun Gourmantché da kuma zaman tare tsakanin mutane, zakuna da halittu iri-iri a cikin W ta Nijar; Taken wannan baje kolin shi ne "Vivir en biodiversidad total con leones, tigres o lobos".

Manazarta gyara sashe