Janet Franklin (an haife ta a ranar 8 ga watan Yulin, shekara ta 1959 a Frankfurt, kasar Jamus) Ba’amurkiya ce mai nazarin yanayin kasa, masanin tsirrai, kuma masanin yanayin ƙasa. A yanzu haka ta kasance fitacciyar farfesa a fannin ilimin kimiyyar halittu a sashen nazarin tsirrai a jami'ar California Riverside.[1][2][3][4][5][6][7][8]

Janet Franklin
Rayuwa
Haihuwa Frankfurt, 8 ga Yuli, 1959 (64 shekaru)
ƙasa Tarayyar Amurka
Karatu
Makaranta University of California, Santa Barbara (en) Fassara
Harsuna Turanci
Sana'a
Sana'a masanin yanayin ƙasa, ecologist (en) Fassara, botanist (en) Fassara da biologist (en) Fassara
Employers University of California, Riverside (en) Fassara
Arizona State University (en) Fassara
San Diego State University (en) Fassara
Kyaututtuka
Mamba National Academy of Sciences (en) Fassara
American Academy of Arts and Sciences (en) Fassara


Aikin Franklin yana mai da hankali ne kan amfani da dabaru masu hangen nesa don tsara da fahimtar shimfidar ciyayi. Ta bayar da gagarumar gudummawa wajen nazarin canjin yanayin da ɗan adam ya haifar da kuma taswirar tsirrai. A cikin 'yan shekarun nan, yawancin ayyukanta sun mayar da hankali ne kan canjin yanayi, na yanzu da na tarihi.

Franklin memba ce a Kwalejin Kimiyya ta kuma ɗan’uwa ne na Kungiyar Ci Gaban Kimiyya da Amurka da Kwalejin Fasaha da Kimiyya ta Amurka. Ita ce kuma babbar edita a halin yanzu a Diversity & Distributions, wata babbar mujalla ce mai rajin kare rayuwar halittu.

Rayuwar farko da ilimi gyara sashe

Franklin ta girma kusa da San Francisco. Ta sami BA a fannin ilmin muhalli daga Jami'ar California Santa Barbara a shekara ta 1979. Bayan haka, ta sami digiri na biyu daga UCSB a fannin ilimin kasa a shekara ta 1983, sannan daga karshe ta samu digiri na uku daga wannan cibiyar a shekara ta 1988. Takardun nata ya mai da hankali ne ga hangen nesa daga tsarin ciyayi na itace a kasar Mali.[9][10][11]

Ayyuka gyara sashe

Franklin ta fara ne da hangen nesa a matsayin 'yar takarar digirin digirgir lokacin da wani farfesa ya dauke ta bisa iyawarta na banbanta nau'ikan itacen pine daga hotunan iska.

A cikin shekara ta 1988, Franklin ta fara koyarwa da bincike a Jami'ar San Diego, inda ta kasance har zuwa shekara ta 2009. Takardar ta ta shekara ta 1995, taswirar tsirrai na tsinkaya: tsarin kasa na yanayin halittu dangane da ilimin muhallin halittu, ana daukarta a matsayin aikin kafa tushen kimiyyar yanayin zamani. A shekara ta 2009, an nada ta a matsayin farfesa a fannin ilimin kasa a Jami'ar Jihar Arizona, ta zama Farfesa a Regent a shekara ta 2015. Daga shekara ta 2014 zuwa shekara ta 2016, ta kasance shugabar reshen Amurka na Kungiyar Kasashen Duniya na Associationasa da Lafiyar Kasa. Wasu daga cikin binciken nata sun mai da hankali ne ga tsarin halittun tsibiri a cikin West Indies da Polynesia. A cikin shekara ta 2017, an nada ta a Jami'ar California Riverside.

Ayyukan da aka zaɓa gyara sashe

Franklin itace marubucin littafi guda kuma sama da takaddun nazarin ilimi na 120.

Littafin
  • Franklin, Janet. Taswirar rarraba nau'ikan: fifikon sarari da tsinkaya. Jami'ar Cambridge Press, 2010.
Labarai
  • Franklin, Janet. "Taswirar tsirrai na tsinkaya: tsarin yanayin tsarin halittu dangane da masu ilimin muhalli." Ci gaba a ilimin ƙasa na zahiri 19, a'a. 4 (1995).
  • Franklin, Janet. "Hasashen yadda za a rarraba jinsunan shrub a kudancin Kalifoniya daga canjin yanayi da masu canjin yanayi." Jaridar Kimiyyar Kayan lambu 9, a'a. 5 (1998).
  • Franklin, Janet. "Motsawa sama da tsaka-tsakin tsarin rarraba nau'ikan tallafi don tallafawa kimiyyar tarihin rayuwa." Bambancin da Rarraba 16, a'a. 3 (2010).
  • Franklin, Janet, et al. "Samfura da rarraba nau'ikan tsire-tsire a yanayin yanayi na gaba: ta yaya ya kamata tsinkayen yanayi ya kasance? ." Ilimin halittu na canjin duniya 19.2 (2013).

Manazarta gyara sashe

  1. "Janet Franklin". www.nasonline.org. National Academy of Sciences. Archived from the original on 2019-03-24. Retrieved 2019-02-03.
  2. "Department of Botany & Plant Sciences: Faculty". plantbiology.ucr.edu. Archived from the original on 2019-02-04. Retrieved 2019-02-03.
  3. Giles, Nathan (2016-02-22). "Janet Franklin adds complexity to the climate change map". American Association for the Advancement of Science (in Turanci). Archived from the original on 2019-02-04. Retrieved 2019-02-03.
  4. "Alumna Janet Franklin Honored for Ecosystems Work | UC Geography". geog.ucsb.edu. Archived from the original on 2019-02-04. Retrieved 2019-02-03.
  5. Staff, A. A. G. (2015-05-18). "Janet Franklin inducted into National Academy of Science; joins the other NAS members at Arizona State University". AAG Newsletter (in Turanci). Archived from the original on 2019-02-04. Retrieved 2019-02-03.
  6. Sheriff, Natasja (2015-11-12). "What The Last Ice Age Tells Us About Protecting Birds from Climate Change Now". Audubon (in Turanci). Archived from the original on 2019-02-04. Retrieved 2019-02-03.
  7. Hays, Brooks (2017-07-29). "Climate change pushed songbirds from Bahamas in the wake of the last ice age". UPI (in Turanci). Archived from the original on 2019-02-04. Retrieved 2019-02-03.
  8. Mastroianni, Brian (2015-11-23). "Which is worse for wildlife - climate change or humans?". www.cbsnews.com (in Turanci). Archived from the original on 2019-02-04. Retrieved 2019-02-03.
  9. "Janet Franklin - Person". Julie Ann Wrigley Global Institute of Sustainability (in Turanci). Retrieved 2019-02-03.
  10. "UCSB Geography in the 1980s: A Mini-Memoir from Janet Franklin - UC Geography". geog.ucsb.edu. Archived from the original on 2019-02-04. Retrieved 2019-02-03.
  11. "Janet Franklin - VALE Lab". sites.google.com. Archived from the original on 2020-05-26. Retrieved 2019-02-03.