Iyin Ekiti

Iyin-Ekiti gari ne,a Jihar Ekiti, a Nijeriya, a tsakanin Igede Ekiti Ado Ekiti a yankin Kudu maso Yammacin Najeriya. Yana a matakin 457 m.

Iyin Ekiti
Wuri
7°39′30″N 5°09′30″E
Ƴantacciyar ƙasa	Najeriya
Jiha	Jahar Ekiti
Yawan mutane
Harshen gwamnati	Turanci
Bayanan Tuntuɓa
Kasancewa a yanki na lokaci	UTC+01:00

IYIN EKITI, GARIN YABO, GARIN FARKO MAI TSARIN SHIRIN A NIGERIA, GARIN KADAI A NIGERIA MAI TARIHI DAYA!! Iyin Ekiti yana cikin mafi kyawun garuruwan da aka tsara a Najeriya ta zamani. Daga gabas tana da iyaka da Ado-Ekiti, babban birnin jihar Ekiti, daga yamma kuma tana da iyaka da Igede-Ekiti, hedikwatar karamar hukumarmu - Irepodun/Ifelodun, a bangaren kudu kuma ta yi iyaka da Ilawe-Ekiti, daga bangaren arewa kuwa. Awo-Ekiti. Tarihin asalin Iyin ya samo asali ne daga al'adar baka. Kamar sauran garuruwan Yarbawa da suka fito daga Oduduwa, babban jigon mutanen Iyin ya samo asali ne daga Ori-Eguru da ke Ile-Ife inda suka yi hijira a lokacin da aka tarwatsa mutanen wannan jaririyar Yarabawa. Oluda, basarake, ya jagorance su, sun ɗan yi ɗan taƙaitawa ko kuma tsawaita zama a wurare irin su Ilesha, Owena, Ado-Binni, Ido-Ani, Emure da Agbado-Ekiti. A cikin wannan lokacin ƙaura, an haifi ’yar yarinya, Mote, ga Balofin, ɗaya daga cikin laftanar Oluda. Mote ya girma ya zama mace mai tasiri, jaruma, mai iko da mutuntawa wacce ta mallaki wasu iyawa. A Ado-Ekiti, Oluda ya rabu da Ewi, dan uwansa basarake wanda suka bar Ile-Ife tare da shi suka yi tafiya zuwa yamma tare da jama’arsa har suka isa gindin wani tudu mai tsauri inda suka gagara ci gaba da tafiya. Shawarar da Mote ya bayar na cewa mutane su tunkari ɓarkewar hanyar daji a cikin durƙushewa ya sa su sami damar kewaya tsaunin. Don haka ne mutanen suka kira wurin "A kun le san" ko Akannasan, ma'ana "mun share daji a durkushe". Wannan ita ce lankwasa mafi kaifi kuma mafi hatsari a hanyar Ado-Iyin a yau. Gina kugiyoyin guda bakwai a kai duk da haka ya rage yawan hadurran ababen hawa a nan ta hanyar wuce gona da iri.