Emmanuel Odarkwei Obetsebi-Lamptey (26 ga Afrilu 1902-29 ga Janairun 1963)[1] ɗan gwagwarmayar siyasa ne a masarautar Ingila ta Gold Coast. Ya kasance daya daga cikin wadanda suka kafa kasar Ghana kuma daya daga cikin wadanda suka kafa da kuma shugabannin United Gold Coast Convention (UGCC) da aka fi sani da "Manyan Shida".[2] Shi ne mahaifin dan siyasar NPP Jake Obetsebi-Lamptey.

Emmanuel Obetsebi-Lamptey
Rayuwa
Haihuwa Accra, 26 ga Afirilu, 1902
ƙasa Ghana
Mutuwa Accra, 29 ga Janairu, 1963
Ƴan uwa
Yara
Karatu
Harsuna Turanci
Sana'a
Sana'a ɗan siyasa da Lauya
Imani
Jam'iyar siyasa United Gold Coast Convention (en) Fassara

Rayuwar farko gyara sashe

An haife shi a ranar 26 ga Afrilu 1902 a wani ƙaramin ƙauyen Ga kusa da Ode, wani yanki na Accra. Mahaifinsa shine Jacob Mills Lamptey, ɗan kasuwa, kuma mahaifiyarsa Victoria Ayeley Tetteh. Dan uwansa shine Gottlieb Ababio Adom (1904–1979), malami, ɗan jarida, edita kuma ministan Presbyterian wanda yayi aiki a matsayin Editan Christian Messenger, jaridar Cocin Presbyterian na Ghana, daga 1966 zuwa 1970.[3] Obetsebi-Lamptey ya yi karatu a Makarantar Accra Wesleyan da Kv. Makarantar Boys ta Gwamnati, inda daga nan ya koma Makarantar Sarauta a 1921 don kammala karatunsa na firamare, ya ci jarabawar takardar shaidar makarantarsa, A. J. Ocansey, ɗan kasuwa mai wadata daga Ada, tashar jiragen ruwa da ke gabashin Accra ya ɗauke shi aiki. bakin Kogin Volta. A cikin 1923, Obetsebi-Lamptey ya ci jarabawar aikin farar hula ya zama magatakarda a Sashin Kwastam. Ya yi aiki a Accra har zuwa 1930 kuma a Takoradi har 1934, lokacin da ya tafi Burtaniya don yin karatun doka.

Ilimi gyara sashe

Ya kammala karatun LL.B., kuma an kira shi zuwa mashaya a Haikali na ciki a 1939. A lokacin, an fara Yaƙin Duniya na Biyu (1939-45), kuma ya zauna ya yi aiki a Ingila, yana shiga cikin rawar siyasa a ɗalibi. cikin tashin hankali don 'yancin mulkin mallaka.[4][5]

Rayuwar mutum gyara sashe

Emmanuel Obetsebi-Lamptey da farko ya auri wata mata 'yar kasar Holland, Margaretha, tare da shi yana da' ya'ya maza guda biyu: Jake Obetsebi-Lamptey, sabuwar 'yar siyasar Jam'iyyar Patriotic Party, mai shirya talabijin da rediyo da dan kasuwa mai talla, da Nee Lamkwei Afadi Obetsebi-Lamptey.[6]

Obestebi-Lamptey daga baya ya auri wata matar Ga, Augustina Akuorko Cofie (17 ga Disamba 1923-14 Nuwamba 2019), ƙaramin tagwayen 'yar William Charles Cofie da Irene Odarchoe. [7]Ta kasance mai haɗin gwiwar Kungiyar Mata ta Gold Coast kuma tsohuwar malama a Makarantar 'Yan mata ta Accra daga 1947 zuwa 1953.[7] A shekarar 1970, ta zama mace 'yar Ghana ta farko da aka nada jakadiya a Liberia.[7] A cikin Babban yankin Accra, tana da hannu cikin ayyukan jin kai a gidajen yarin mata.[7] Obetsebi-Lamptey yana da yara biyu tare da Cofie, Nah-Ayele da Nii Lante.[7]

Gada gyara sashe

Akwai zagaye akan titin Ring Road West a Accra mai suna bayan sa.[8][9]

Manazarta gyara sashe

  1. Latitude.to. "GPS coordinates of Emmanuel Obetsebi-Lamptey, Ghana. Latitude: 5.5568 Longitude: -0.2243". Latitude.to, maps, geolocated articles, latitude longitude coordinate conversion. (in Turanci). Retrieved 2020-08-08.
  2. Ngnenbe, Timothy (4 August 2020). "Ghana pays tribute to founders' - Graphic Online". www.graphic.com.gh (in Turanci). Retrieved 2020-08-05.
  3. Obituary: The Reverend Gottlieb Ababio Adom. Accra: Presbyterian Church of Ghana, Funeral Bulletin. 29 June 1979.
  4. "Emmanuel Odarkwei Obetsebi-Lamptey". Ghana Nation. 15 November 2011. Archived from the original on 17 August 2016.
  5. "Nationalism, spatial iconography, political history: Exploring Accra's "Big Six" monuments for Republic Day". African Urbanism. 30 June 2013. Archived from the original on 11 May 2019. Retrieved 11 May 2019.
  6. "Jake's death: March is a sad month – Mahama". www.ghanaweb.com (in Turanci). 20 March 2016. Archived from the original on 6 October 2016. Retrieved 2020-01-26.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 "Akufo-Addo, NPP stalwarts eulogise Mrs Obetsebi-Lamptey". www.ghanaweb.com (in Turanci). 25 January 2020. Retrieved 2020-01-26.
  8. Frimpong, Enoch Darfah (21 October 2019). "Akufo-Addo cuts sod for construction works to begin on Obetsebi-Lamptey Interchange project". Graphic Online (in Turanci). Retrieved 2020-07-29.
  9. Obetsebi-Lamptey Roundabout 05°33′41″N 00°13′46″W / 5.56139°N 0.22944°W / 5.56139; -0.22944 (Obetsebi-Lamptey Roundabout)

Duba kuma gyara sashe