Kasar Oman ƙasa ce ta Larabawa dake yammacin yankin Asiya. Tana kudu maso gabashin gabar tekun Larabawa, kuma ta ratsa bakin Tekun Fasha. Oman na da iyaka kasa da kasar Saudiyya, Daular Larabawa (Dubai), da Yemen, a lokaci guda tayi iyaka ta ruwa iyakokin teku da Iran da Pakistan. Tekun Larabawa ne ke kudu maso gabas, da Gulf of Oman a arewa maso gabas. Daular Madha da Musandam na kewaye da Hadaddiyar Daular Larabawa a kan iyakokinsu, tare da mashigin Hormuz (wanda ke da alaƙa da Iran) da mashigin tekun Oman sun kafa iyakokin Musandam. Muscat shine babban birnin ƙasar kuma birni mafi girma.[1]

hoton taswirar oman
Wannan Muƙalar guntuwa ce: tana buƙatar a inganta ta, kuna iya gyara ta.


Daga karni na 17, Omani Sultanate wata daula ce, tana fafatawa da daulolin Fotigal da Birtaniyya don yin tasiri a Tekun Farisa da Tekun Indiya. A lokacin da yake kololuwa a cikin karni na 19, tasirin Omani da iko ya mamaye mashigin Hormuz zuwa Iran da Pakistan, har zuwa kudu da Zanzibar.[2]A cikin karni na 20, sultanate ya zo ƙarƙashin rinjayar Burtaniya. Sama da shekaru 300, dangantakar da aka gina tsakanin masarautun biyu ta ginu ne bisa moriyar juna. Birtaniya ta amince da mahimmancin yankin Oman a matsayin cibiyar kasuwanci da ke tabbatar da hanyoyin kasuwancinsu a cikin Tekun Farisa da Tekun Indiya tare da kare daularsu a yankin Indiya. A tarihi, Muscat ita ce babbar tashar kasuwanci ta yankin Gulf Persian. Oman cikakkiyar masarauta ce wacce wani Sultan ke jagoranta. Qaboos bin Said shi ne Sultan daga 1970 har zuwa rasuwarsu a ranar 10 ga Janairu, 2020.[3]Qaboos wanda ya rasu bai haihu ba, ya bayyana sunan dan uwansu Haitham bin Tariq a matsayin magajinsa a wata wasika, kuma iyalan sun tabbatar da su a matsayin Sarkin Oman. "Haitham bin Tariq sworn in as Oman's new sultan". Al Jazeera.[4]

A hukumance,, Oman ita ce kasa mafi tsufa mai cin gashin kanta a cikin kasashen Larabawa.[5][6]Mamba ce ta Majalisar Dinkin Duniya, kungiyar kasashen Larabawa, kungiyar hadin kan kasashen yankin Gulf, kungiyar masu rajin kare hakkin bil adama da kungiyar hadin kan musulmi. Tana da ajiyar mai a matsayi na 22 a duniya[7][8] A shekarar 2010, shirin ci gaban Majalisar Dinkin Duniya ya sanya Oman a matsayin kasa mafi ci gaba a duniya a cikin shekaru 40 da suka gabata.[9] Wani ɓangare na tattalin arzikinta ya haɗa da yawon shakatawa da cinikin kifi, dabino da sauran amfanin gona. Oman ta kasance cikin kasashe masu babban tattalin arziki ta hanyar samun manyan kudin shiga, a shekarar 2022, Oman ta zama 64th mafi zaman lafiya a duniya bisa ga bisa ga kididdigar Zaman Lafiya ta Duniya.[10]


Tushen Oman gyara sashe

Asalin sunan Oman yayi kama da Pliny, Dattijan Omana[11][12]duka biyun mai yiwuwa tsohon Sohar ne[13]Garin ko yanki yawanci an ƙirƙira shi a cikin Larabci daga amen ko amoun ("mazauna" mutane, sabanin Badawiyya).[14]

Tarihi gyara sashe

Manazarta gyara sashe

  1. Kharusi, N. S. (2012). "The ethnic label Zinjibari: Politics and language choice implications among Swahili speakers in Oman".
  2. Kharusi, N. S. (2012). "The ethnic label Zinjibari: Politics and language choice implications among Swahili speakers in Oman". Ethnicities. 12 (3): 335–353. doi:10.1177/1468796811432681. S2CID 145808915.
  3. "Country Report: Oman". BTI Project. 2016. Archived from the original on 12 March 2020. Retrieved 19 August 2016.
  4. "Haitham bin Tariq sworn in as Oman's new sultan". Al Jazeera. 12 January 2020. Archived from the original on 11 January 2020. Retrieved 12 January 2020.
  5. "Oman profile – Overview". BBC News. 11 September 2012. Archived from the original on 12 March 2020. Retrieved 18 January 2013.
  6. Royal Air Force Museum, A History of Oman. Retrieved 19 November 2020
  7. "Oman profile – Overview". BBC News. 11 September 2012. Archived from the original on 12 March 2020. Retrieved 18 January 2013.
  8. "Private sector gets Omanisation targets". Gulf News. 13 February 2011. Archived from the original on 9 October 2019. Retrieved 18 January 2013.
  9. "Five Arab states among top leaders in long-term development gains". Hdr.undp.org. 4 November 2010. Archived from the original on 9 November 2013. Retrieved 29 October 2011.
  10. "Global Peace Index: 2021" (PDF). visionofhumanity.org. Global Peace Index and Institute for Economics and Peace. p. 9. Retrieved 6 April 2022.
  11. Pliny the Elder. Natural History, VI.149.
  12. Pliny the Elder. Natural History, VI.149.
  13. Encyclopedia of Islam. "Oman". E.J. Brill (Leiden), 1913.
  14. Encyclopedia of Islam. "Oman". E.J. Brill (Leiden), 1913.