Marian Asantewah Nkansah FGA kwararriya ce a fannin muhalli ta ƙasar Ghana. Ayyukanta na bincike suna mayar da hankali ne kan nemo hanyoyin magance matsalolin muhalli da ke da alaƙa da matakan da ƙaddarar abubuwa masu guba kamar su karafa, gurɓataccen ƙwayoyin halitta (POPs) da polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) a cikin abinci, ruwa, ƙasa, duwatsu, sediments da sauran su samfuran muhalli.[1][2] Ta kuma yi bincike a kan mu’amalar gurbacewar muhalli da juna a cikin muhalli. A cikin shekarar 2016, tare da wasu masana kimiyya daga Jami'ar Kimiyya da Fasaha ta Kwame Nkrumah, ta jagoranci wani bincike wanda ya kai ga tabbatar da cewa farar yumbu mai narkewa yana haifar da haɗarin cutar kansa. A cikin shekarar 2016, ta zama masaniyar kimiyya ta farko da ta lashe kyautar Fayzah M. Al-Kharafi, lambar yabo ta shekara-shekara wacce ke ba da fifikon mata masana kimiyya daga ƙasashe masu tasowa a fannin kimiyya da fasaha.[3] Ita da Collins Obuah, wani masanin kimiyya daga Jami'ar Ghana, su ne masana kimiyya biyu da aka zaɓa don halartar taron Lindau Nobel Laureate a shekara ta 2017.[4] A cikin shekarar 2021, ta kasance cikin mata biyar da suka karɓa a ƙasashe masu tasowa na Kyautar Gidauniyar OWSD-Elsevier. Ta sami lambar yabo ta 2022 na Matsayin Matsayi na Afirka Gabaɗaya lambar yabo ta mace, kuma an ƙaddamar da ita a matsayin Fellow of the Academy of Arts and Sciences Ghana a wannan shekarar.

Marian Asantewah Nkansah
Rayuwa
Haihuwa Ghana, 1979 (44/45 shekaru)
Karatu
Makaranta University of Bergen (en) Fassara
Sana'a
Sana'a Malami
Employers Kwame Nkrumah University of Science and Technology
Kyaututtuka
Mamba Global Young Academy (en) Fassara
Ghana Young Academy (en) Fassara
Nobel Laureate Meetings at Lindau (en) Fassara
The World Academy of Sciences (en) Fassara
Next Einstein Forum (en) Fassara
AAS Affiliates Programme (en) Fassara

Rayuwar farko da ilimi gyara sashe

An haifi Nkansah a Ghana 'ya ce ga Maryamu da Joseph Nkansah, dukansu masana ilimi ne. Ta yi karatun firamare da sakandare a St. Anthony's Experimental School, Nkawkaw da St. Roses Senior High School a Akwatia, bi da bi kuma duk a Gabashin Ghana. Daga nan ta ci gaba a Jami’ar Kimiyya da Fasaha ta Kwame Nkrumah inda ta samu digirin farko a fannin ilmin sinadarai da kuma digiri na biyu a fannin Chemistry. Ta yi digirin digirgir (PhD) a fannin Chemistry daga Jami'ar Bergen da ke Norway.[5][6][7]

Sana'a gyara sashe

Mataimakiyar Farfesa ce a sashen Chemistry na Jami'ar Kimiyya da Fasaha ta Kwame Nkrumah inda take koyar da Chemistry Practical, Nuclear/Radiochemistry, Chemistry and Society, and Petroleum Chemistry. Ita ce tsohuwar maigadi a zauren zama na Afirka kuma mataimakiyar daraktan kula da harkokin ɗalibai mai kula da walwala a KNUST. Ta yi aiki a Kwamitin Zartarwa na Shekarar Kimiyya ta Duniya don Ci gaba mai dorewa. Nkansah tsohuwar mamba ce na zartarwa kuma tsohuwar ɗaliba na Global Young Academy. Ita ma mamba ce a hukumar kula da nazarin yanayin ƙasa ta Ghana kuma takwararta ta Kwalejin Fasaha da Kimiyya ta Ghana.[6][8][9]

Kyaututtuka da karramawa gyara sashe

An karrama Nkansah kuma an ba ta lambar yabo na ayyukan ta da suka haɗa da:[10][5][6][7]

  • Fellow na Kwalejin Fasaha da Kimiyya na Ghana
  • Ƙungiyar Kwalejin Kimiyya ta Afirka
  • An fito da shi a cikin littafi na farko kan Matan Afirka a Kimiyya
  • Einstein Forum Fellow
  • 2016-Wacce ta lashe kyautar Fayzah M. Al-Kharafi
  • 2017-An zaɓeta don halartar taron Lindau Nobel Laureate
  • 2017-Zaɓi zuwa Kwalejin Matasa ta Duniya

Manazarta gyara sashe

  1. "White clay poses cancer risk - Researchers". Myjoyonline. Retrieved 2019-10-15.
  2. "White clay poses cancer risk - Researchers | Health News 2019-03-12". GhanaWeb. Archived from the original on 2019-10-15. Retrieved 2019-10-15.
  3. "Ghanaian researcher wins first Al-Kharafi Prize | General News 2016-11-16". GhanaWeb. 16 November 2016. Retrieved 2019-10-15.
  4. "Two Ghanaian scientists selected for prestigious Nobel Laureates meeting". pulse ghana (in Turanci). 2017-06-20. Retrieved 2019-10-15.
  5. 5.0 5.1 "Nkansah, Marian Asantewah". TWAS (in Turanci). Retrieved 2019-10-15.
  6. 6.0 6.1 6.2 "NEF Fellow - Marian Asantewah Nkansah". Next Einstein Forum. Retrieved 2019-10-15.
  7. 7.0 7.1 "Marian Asantewah Nkansah". IUPAC 100 (in Turanci). Retrieved 2019-10-16.
  8. "Marian Asantewah Nkansah". sheathe. Retrieved 2019-10-15.
  9. "Marian Asantewah Nkansah's Profile |". Global Young Academy (in Turanci). Retrieved 2019-10-15.
  10. "Nkansah Marian Asantewah | The AAS". aasciences africa. Archived from the original on 2019-10-15. Retrieved 2019-10-15.