Gun ( Gun </link> ) harshe ne a rukunin harsunan Gbe . Mutanen Ogu ne ke magana a Benin, da kuma kudu maso yammacin Najeriya . Gun wani ɓangare ne na tarin Fon na harsuna a cikin harsunan Gbe na Gabas; yana kusa da Fon, musamman irinsa Agbome da Kpase, da kuma harsunan Maxi da Weme (Ouémé) . Ana amfani da shi a wasu makarantu a Sashen Ouémé na Benin. [2]

Gun
gungbe
Asali a Benin, Nigeria
Ƙabila Gun people
'Yan asalin magana
Template:Sigfig million (2020–2021)e26
Latin
Official status
Babban harshe a Template:BEN
Lamban rijistar harshe
ISO 639-3 guw
Glottolog gunn1250[1]
Bidiyo a cikin harshen Gun yana gabatar da Gungbe Wikipedia

Gun shine yare na biyu da aka fi magana a Benin. Ana yawan magana da shi a kudancin kasar, a Porto-Novo, Sèmè-Kpodji, Bonou, Adjarra, Avrankou, Dangbo, Akpro-Missérété, Cotonou, da sauran biranen da mutanen Ogu ke zaune. Har ila yau, 'yan tsiraru na mutanen Ogu a kudu maso yammacin Najeriya suna magana da shi kusa da iyakar Benin, musamman Badagry, Maun, Tube

Fasahar sauti gyara sashe

Sautin da aka yi amfani da shi gyara sashe

Bilabial Labio-<br id="mwOw"><br>dental Laminal-<br id="mwPg"><br>alveolar (Post-)<br id="mwQQ"><br>alveolar Palatal Labial-<br id="mwRg"><br>velar Velar Uvular Glottal
Nasal Template:IPA link ~ Template:IPA link Template:IPA link ~ Template:IPA link (Template:IPA link)
Plosive/

Affricate
voiced Template:IPA link Template:IPA link Template:IPA link Template:IPA link
voiceless (Template:IPA link) Template:IPA link Template:IPA link Template:IPA link Template:IPA link
Fricative voiceless Template:IPA link ~ Template:IPA link Template:IPA link (Template:IPA link) Template:IPA link Template:IPA link ~ Template:IPA link ~ Template:IPA link
voiced Template:IPA link ~ Template:IPA link Template:IPA link (Template:IPA link) Template:IPA link Template:IPA link ~ Template:IPA link
Approximant Template:IPA link ~ Template:IPA link Template:IPA link [[[:Template:IPA link]]] Template:IPA link [[[:Template:IPA link]]]
Trill (Template:IPA link ~ Template:IPA link)
Tap (Template:IPA link)
  • Magana mai suna /b, ɖ/ suna canzawa zuwa hanci mai suna [m, n] kawai a gaban wasulan hanci, duk da haka; sakamakon kalmomin aro na baya-bayan nan, /b, 1993, ɖ/ kuma ba sa canzawa lokacin da ke gaban wasulan.
  • Game da sautunan /x ~ χ ~ h/, /ɣ ~ ʁ/; /f ~ ♡/, /v ~ β/; /tʃ ~ ʃ/, /dʒ ~ ʒ/; waɗannan sautunan suna da tsananin fahimtar sautunan mutum saboda bambancin yare, kuma ba a matsayin bambancin sautunan ba.
  • /p/ galibi yana da sauti ne sakamakon kalmomin aro da kalmomin ideophonic.
  • /ɖ/ ana jin sautin [ɾ] lokacin da yake cikin matsayi na intervocalic kuma ya biyo bayan wasula ta baki.
  • /j/ lokacin da yake faruwa a gaban wasula na hanci ana iya jin su ko dai [ɲ] ko [j̃] a cikin bambancin kyauta. /l, w/ ana sanya su a matsayin [l̃, w̃] lokacin da suke gaban wasula na hanci.
  • /l/ kuma ana gane shi azaman trill [r] lokacin da yake faruwa bayan laminal alveolars, palato-alveolars. H[3] ana iya sanya shi a matsayin [r̃] lokacin da yake gaban wasula na hanci a wannan matsayi.

Sautin sautin gyara sashe

A gaba Tsakiya Komawa
Kusa i aikiYa kasance u lokacin daA cikin su
Tsakanin Tsakiya da kuma o
Bude-tsakiya ɛ ɛ̃ ɔ̃O.A.
Bude ãa nan

Rubutun kalmomi gyara sashe

An rubuta yaren tare da rubutun kalmomi guda uku, dukansu sun dogara ne akan haruffa na Latin. A Najeriya, an rubuta shi tare da rubutun da ya yi kama da na Yoruba da wasu harsunan Najeriya, kuma ta amfani da maɓallin da ke ƙasa don nuna sauti.   A Benin, an kirkiro wani orthography don buga fassarar Littafi Mai-Tsarki a 1923, kuma an sabunta shi a 1975, kuma yanzu ana amfani dashi don koyar da karatu da rubutu a wasu makarantu a Benin; yayi kama da orthograph na Fon, ta amfani da haruffa kamar 化ɛ da 化ɔ́ . [3] shawarwari don haɗa rubutun, misali wanda Hounkpati Capo ya yi a cikin 1990.

Manazarta gyara sashe

  1. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Gun". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
  2. Empty citation (help)
  3. 3.0 3.1 Empty citation (help)

Bayanan littattafai gyara sashe

  •  
  •