Assuriya ( Neo-Assyriyanci :rumanci: māt Aššur ; zaman in da Syriyak ) wata babbar tsohuwar gari ce ta wayewar dan Adam ta Mesopotamiya wacce ta kasance a matsayin birni daga karni na 21 Kafin zuwa Yesu zuwa karni na 14 BC, sannan zuwa yankin ta jiha, kuma daga karshe ta zama daula daga karni na 14 BC zuwa karni na 7 BC.

Assuriya


Wuri
Map
 36°N 43°E / 36°N 43°E / 36; 43

Babban birni Assur (en) Fassara, Ekallatum (en) Fassara, Nineveh (en) Fassara, Tell Leilan (en) Fassara, Kar-Tukulti-Ninurta (en) Fassara, Nimrud (en) Fassara, Dur-Sharrukin (en) Fassara, Harran (en) Fassara da Carchemish (en) Fassara
Yawan mutane
Harshen gwamnati Akkadian (en) Fassara
Aramaic languages (en) Fassara
Sumerian (en) Fassara
Addini Sumerian religion (en) Fassara
Bayanan tarihi
Mabiyi Q2647882 Fassara
Ƙirƙira <abbr title="Circa (en) Fassara">c. 2025 "BCE"
Rushewa 609 "BCE"

Tun daga farkon shekarun tagulla zuwa ƙarshen Shekarun amfani da karafa, masana tarihi na zamani yawanci suna rarraba tarihin Assuriya zuwa farkon Assuriya ( c. 2600-2025 BC), Tsohon Assuriya ( c. 2025-1364 BC), Assuriya ta Tsakiya ( c. 1363– 912 BC), Neo-Assuriyawa (911-609 BC) da kuma bayan-sarauta (609 BC– c. AD 240) lokuta, dangane da al'amuran siyasa da canje-canje a hankali a cikin harshe. [1] [2] Assur, babban birnin Assuriya na farko, an kafa shi ne c. 2600 BC amma babu wata shaida da ke nuna cewa birnin ya kasance mai zaman kansa har zuwa rushewar daular Ur a karni na 21 BC, [3] lokacin da jerin sarakuna masu zaman kansu da fara Puzur-Ashur na fa birnin. A tsakiyar ƙasar Assuriyawa a arewacin Mesofotamiya, ikon Assuriya ya ƙaru a kan lokaci. Garin ya sha lokuta da dama na mulkin kasashen waje ko mallake kafin Assuriya ta tashi karkashin Ashur-uballit I a farkon karni na 14 BC a matsayin Daular Assuriya ta Tsakiya. A cikin Tsakiyar Tsakiya da Zamani-Assuriyawa Assuriya ɗaya ce daga cikin manyan masarautun Mesofotamiya biyu, tare da Babila a kudu, kuma a wasu lokuta ta zama iko mafi girma a tsohuwar Gabas ta Tsakiya. Assuriya ta kasance mafi ƙarfi a zamanin Neo-Assuriyawa, lokacin da sojojin Assuriya suka kasance mafi ƙarfin soja a duniya [4] kuma Assuriyawa sun mallaki daula mafi girma sannan kuma suka taru a tarihin duniya, [4] [5] [6] wanda ya taso daga sassan Iran na zamani a gabas zuwa Masar a yamma.

Manazarta gyara sashe

  1. Frahm 2017a.
  2. Hauser 2017.
  3. Roux 1992.
  4. 4.0 4.1 Aberbach 2003.
  5. Düring 2020.
  6. Frahm 2017b.