Nandom

Nandom babban birni ne na Nandom Municipal na Babban Yammacin Yankin Ghana.

Nandom
Wuri
10°51′N 2°45′W
Ƴantacciyar ƙasa	Ghana
Yankuna na Ghana	Yankin Upper West
Gundumomin Ghana	Lawra Municipal District
Labarin ƙasa
Altitude (en)	265 m

Garin Nandom da ƙauyukan da ke kewaye da ita zuwa arewa, kudu, gabas, da yamma mutanen Dagara ne ke zaune. Dagara na gundumar Nandom da Dagaaba zuwa kudu na Nandom ƙabila ɗaya ce, kodayake suna magana da yaruka biyu daban -daban na yare ɗaya. Mutanen Nandom suna magana da yaren Lobr, sannan Dagaaba zuwa kudu suna magana da Ngmere (ko Dàgááre ta tsakiya). Mutane a Nandom suna amfani da lakabin 'Dagara' don yare kuma mutane da masu magana da kudancin suna mana lakabin 'Dagaaba' ga mutane da Dagaare don yare. Waɗannan, duk da haka, lafazi daban -daban na yare ɗaya maimakon sunayen yaruka biyu, kamar yadda mutane da yawa suka ɗauke su. Yaruka biyu na harshe suna fahimtar juna.

Nandom ya kasance wani ɓangare na gundumar Lawra-Nandom. Ta zama gundumar da kanta a cikin shekara ta 2012 kuma a cikin shekara ta 2020 ta zama birni, wanda ake kira Nandom Municipal, tare da wakilin majalisa a majalisar Ghana a babban birnin Accra. Garin Nandom yana da nisan mil 5 (kilomita 8.0) gabas da Kogin Volta wanda shine kan iyaka tsakanin Ghana da makwabciyarta Burkina Faso. Akwai titin da ke tafiya yamma da Nandom zuwa Kogin Volta yana ƙarewa a ƙauyen Dabagteng. Nisan mil goma daga arewacin Nandom wani gari ne da ake kira Hamile inda akwai iyaka tsakanin Ghana da Burkina Faso tare da ofisoshin kwastam da na shige da fice. Yawancin garuruwa da ƙauyuka da ke kan iyaka a kudancin Burkina Faso suma suna magana da yare iri ɗaya kamar Dagara na Nandom. Sauran yaruka kamar Wiile da Ule kuma, ana magana da su a Burkina Faso.

An gina Basilica na Katolika a Nandom da dutse kuma ya kasance babban cocin Kirista mafi girma a Yammacin Afirka. Mabiya Darikar Katolika na Afirka (wanda kuma ake kira White Fathers) sun gabatar da ayyukan mishan na Kirista a yankin a cikin shekara ta 1930s. An gina cocin Katolika da dutse ta hanyar aikin da mutanen ƙasar da kansu suka bayar.

A tsakiyar garin yana zaune mafi yawan membobin al'ummar Musulmi. Galibin Musulman sun fito ne daga wasu sassan Ghana ko makwabciyarta Burkina Faso. Yawancinsu mutanen Mossi ne daga Burkina Faso da suka zauna a garin shekaru da yawa da suka gabata.

Nandom gida ne na Babban Makarantar Nandom, makarantar Katolika da FIC Brothers ta kafa. Garin kuma gida ne ga Makarantar Fasaha ta Nandom, wacce FIC Brothers ta kafa. Makarantar koyon aikin 'yan mata ta St. Anne ita ce cocin Katolika. Akwai kuma makarantun firamare: Makarantar St. Andrew, da St. Paul School. Yawancin kauyukan yankin suna da makarantun firamare da/ko na tsakiya.