Dokar Kwadago ta Najeriya

Dokar kwadago ta Najeriya tana duba 'yanci, yanayin aiki, mafi karancin albashi, bayanan dakatarwa, da sauran dokoki da yawa da gwamnatin Najeriya ta tsara . An kuma sanya sigar yanzu game da aikin a cikin shekara ta 2004, shekaru biyar bayan kafa tsarin mulkinsu na yanzu.

Dokar Kwadago ta Najeriya

Wani rukuni na maza a Afirka suna huɗa tare da shanu.

Tarihi

• Dokar Aiki, 2004

• Dokar Masana'antu, 2004

• Dokar fansho, 2004

• Dokar Rigingimun Ciniki, 2004

• Dokar da Aka Gyara a Kungiyar Kwadago, 2005

• Dokar Biyan Ma'aikata, 2010

• Dokar Mafi qarancin Albashi, 2011

• Dokar garambawul ta fansho, 2014

Hakkokin ma'aikata

Albashi

Dokar kwadago a shekara ta 2004 ta sanya mizani na mafi karancin adadin naira da ma'aikaci zai yi a Najeriya. A shekara ta 2004 an saita mafi ƙarancin albashi zuwa ₦ 5,500.00 a kowane wata. A cikin shekara ta 2011, Dokar Mafi qarancin Albashi ta shekara ta 2011 ta sanya mafi karancin albashi zuwa ₦ 18,000.00 a kowane wata. Dokar kwadago ta shekara ta 2004 ita ma tana da banbanci da wacce ta nuna cewa duk wata kafa da ke daukar ma'aikata kasa da 50 ba lallai ne ta bi mafi karancin albashin Najeriya ba. A cikin shekara ta 2019, an gabatar da sabon aiwatarwa don karin zuwa sama da Naira 50,000 amma daga baya aka daidaita zuwa Naira 30,000 wanda ya fara biyan a wannan farashin.

Fansho

Dokar fansho ta shekara ta 2004 ta kafa tsarin fansho na ba da gudummawa ga mutanen da ke aiki a ma'aikatun gwamnati da masu zaman kansu na Najeriya. Adadin da za a ba da gudummawa ga fansho ya zama kashi 7% na albashin ma'aikaci. Hakanan ya bayyana cewa idan ma’aikaci ya mutu cewa dangi na gaba shi ne karbar fansho da duk wata fa’ida daga tsarin inshorar rayuwarsu. A cikin aikin, yana bawa ma'aikatan da suka yi ritaya damar karɓar fa'idodin ritaya.

Bar

A karkashin dokar da aka zartar a shekara ta 2004, kowane ma'aikaci yana da izinin hutun kwana ashirin da daya bayan ya yi aiki na tsawon watanni goma sha biyu na ci gaba da aiki kuma game da mutanen da ke ƙasa da shekaru 16 shekarun 12. Banda wannan dokar shine batun da ma'aikaci da ma'aikaci suka yarda da tsawaita lokacin samun izinin hutu daga watanni 12 zuwa watanni 24, amma bai fi watanni 24 ba. Hakanan ma'aikata suna da har zuwa kwanaki 12 na biyan bashin hutun rashin lafiya a kowace shekara inda aka bar ma'aikaci barin aikinsa muddin likita mai rajista ya tabbatar da cutar (Adesegun-Smith, 10-11). Mace kuma tana da damar hutun haihuwa idan dai har ta ba da rubutacciyar takardar shaidar likita daga likitan da ke nuna cewa bai kamata ba ko ba za ta iya aiki ba. Takardar shaidar likita ta ba wa mace damar yin aiki na kimanin makonni shida kafin haihuwar jaririnta da makonni shida bayan haihuwar jaririnta. Tana kuma bin aƙalla kashi 50% na albashinta na yau da kullun muddin tana aiki har na tsawon watanni shida. An kuma ba ta damar karin hutun minti biyu da nufin kula da danta.

Sufuri

Dokar kwadago ta samar da sufuri ga ma'aikata a cikin yanayin da zasu wuce 16 kilometres (9.9 mi) . A wannan yanayin, maigidan zai iya ba da sufuri kyauta. Hakanan ya zama tilas cewa abin hawa yana cikin yanayi mai kyau, tsafta, kuma ba cunkushewa ba.

Asusun Gidaje na Kasa

A karkashin Dokar Najeriya, ma’aikatan da ke yin sama da fam 3,000 dole ne su ma su ba da kashi 2.5% na albashin su ga Asusun Gidaje na Kasa, wanda ke karkashin kulawar Babban Bankin Mortgage na Najeriya. Duk kamfanin da ya kasa cire kashi 2.5% daga cikin cakin albashi na mai aiki zai iya fuskantar tarar ₦ 50,000.

Minarewa

Dokar Aiki ta shekara ta 2004 ta ba da izinin kananan hanyoyi daban-daban da za a iya dakatar da ma'aikata. Hanya ta farko ita ce idan mutuwar ma'aikaci ya mutu. Na biyu shi ne cewa kowane ɓangare na iya dakatar da kwangilar aikin muddin aka ba ɗayan sanarwa. Adadin sanarwar da aka bayar yana zuwa kamar haka: sanarwar rana ta kwangila wacce tayi kasa da watanni uku, sanarwar mako guda ga kwangilar da ta dauki sama da watanni uku amma kasa da shekaru biyu, makonni biyu na kwangilar da ke da ya wuce fiye da shekaru biyu amma ƙasa da shekaru biyar, da wata ɗaya don kwangilar da ta ɗauki fiye da shekaru biyar. Hakanan a cikin yarjejeniyar kwangilar, duk biyan mafi akasarin ana biyan ma'aikaci ne kafin kwantiraginsa ya kare.

Duba kuma

• Bautar da yara a Najeriya