Wakilin Majalisar Dinkin Duniya na musamman kan abubuwan guba da kare hakkin dan Adam

Hukumar kare hakkin dan Adam ta Majalisar Dinkin Duniya ta kafa wa'adin Wakilin Majalisar Dinkin Duniya na musamman kan guba da kare hakkin dan Adam a shekarar 1995.

Wakilin Majalisar Dinkin Duniya na musamman kan abubuwan guba da kare hakkin dan Adam
United Nations Special Rapporteur (en) Fassara
Bayanai
Wanda ya samar United Nations Commission on Human Rights (en) Fassara
Officeholder (en) Fassara Marcos A. Orellana (en) Fassara
Lokacin farawa 1995
Shafin yanar gizo ohchr.org…
Shafin yanar gizo ijrcenter.org… da www2.ohchr.org…

Fage gyara sashe

A cikin 1995, Hukumar Haƙƙin Dan Adam ta kafa doka don bincika abubuwan haƙƙin ɗan adam na fallasa abubuwa masu haɗari da sharar guba . Wannan ya haɗa da abubuwan da ke faruwa kamar zirga-zirgar haramtacciyar hanya da sakin kayayyaki masu guba da haɗari yayin ayyukan soja, yaƙi da rikici, fasa jirgin ruwa. Sauran yankunan da aka haɗa a cikin umarnin sune sharar asibiti, masana'antu masu hakowa (musamman man fetur, iskar gas da hakar ma'adinai), yanayin aiki a cikin masana'antu da aikin gona, kayan masarufi, fitar da muhalli na abubuwa masu haɗari daga kowane tushe, da zubar da sharar gida.[1]

A cikin 2011, Kwamitin Kare Hakkokin Dan Adam na Majalisar Dinkin Duniya ya tabbatar da cewa abubuwa masu hadari da sharar gida na iya zama babbar barazana ga ci gaba da cin moriyar hakkin dan Adam . Ya faɗaɗa wa'adin don haɗa duk tsarin rayuwa na samfuran haɗari, daga masana'anta zuwa zubar da ƙarshe. Ana kiran wannan da tsarin shimfiɗar jariri zuwa kabari . Saurin saurin samar da sinadarai ya nuna yiwuwar hakan na kara zama barazana, musamman ga hakkin dan Adam na sassa masu rauni na al'umma. 

Majalisar Dinkin Duniya ta ce dokar kare hakkin dan Adam ta kasa da kasa ta bukaci jihohi su dauki kwararan matakai don hana fallasa mutane da al'ummomi ga abubuwa masu guba. Yawancin al'umma masu rauni galibi ana ganin abin ya fi shafa. Sun haɗa da mutanen da ke rayuwa cikin talauci, ma'aikata, yara, ƙungiyoyin tsiraru, ƴan asalin ƙasar, ƙaura, a tsakanin sauran ƙungiyoyi masu rauni ko masu rauni, tare da tasirin jinsi.

Kwararre mai zaman kansa gyara sashe

Kwamitin Kare Hakkokin Dan Adam na Majalisar Dinkin Duniya ne ke nada wakilin na musamman. Kwamitin Kare Hakkokin Dan Adam na bukatar wanda aka nada kwararre ya yi nazari tare da bayar da rahoto ga kasashe mambobin kungiyar kan shirye-shiryen da aka dauka na ingantawa da kare hakkin dan Adam da ke tattare da sarrafa abubuwa masu hadari da datti.

Zaɓin batutuwan da Wakilin Mai Rahoto na Musamman ya ruwaito gyara sashe

  • A cikin Maris 2022, Human Rights Watch ta gabatar da kai tsaye ga rahoton mai ba da rahoto na musamman game da mercury, artisanal da ƙananan ma'adinai na Zinariya.[2] Ana amfani da Mercury wajen hakar ma'adinai don karbo zinare daga ma'adanin. Mercury, wanda ke cutar da yara musamman, yana kai hari ga tsarin juyayi na tsakiya kuma yana iya haifar da lalacewar kwakwalwa da mutuwa. Ana yin aikin hakar ma'adinan sau da yawa ta hanyar ma'aikatan yara waɗanda ke da ɗan ƙaramin bayani ko ƙarya game da haɗarin mercury.
  • 2021 - Rahoton: Matakan zagayowar robobi da tasirinsu akan haƙƙin ɗan adam

Rahoton ya yi nuni da illolin da ke tattare da haƙƙin ɗan adam na abubuwan da ake ƙara masu guba a cikin robobi da kuma matakan rayuwar robobi, gami da haƙƙin mata, yara, ma’aikata, da kuma ƴan asalin ƙasar.[3] Yawancin sinadarai masu guba ana ƙara su cikin robobi, suna haifar da haɗari ga haƙƙin ɗan adam da muhalli. Mai ba da rahoto na musamman ya gabatar da shawarwari da nufin magance mummunan sakamakon da robobi ke haifarwa a kan haƙƙin ɗan adam.

  • 2015 - Rahoton: Haƙƙin Bayani akan Abubuwa masu haɗari da Sharar gida

A cikin wannan rahoto, Wakilin na musamman ya fayyace iyakar ‘yancin samun bayanai a tsawon rayuwar abubuwa masu hadari da sharar gida, inda ya bayyana kalubalen da suka kunno kai wajen tabbatar da wannan hakkin tare da bayyana hanyoyin magance wadannan matsaloli. An tattauna wajibcin Jihohi da alhakin kasuwanci dangane da aiwatar da haƙƙin samun bayanai kan abubuwa masu haɗari da sharar gida.[4]

Kwararre mai zaman kansa na yanzu gyara sashe

Kwararru masu zaman kansu na baya gyara sashe

Nassoshi gyara sashe

  1. "Special Rapporteur on toxics and human rights". United Nations. Retrieved 9 May 2022.
  2. "Submission to the Special Rapporteur on Toxics and Human Rights" (PDF). Human Rights Watch. Retrieved 9 May 2022.
  3. "New UN Human Rights Report on Toxic Plastics". Health Environment Justice. 17 September 2021. Retrieved 9 May 2022.
  4. "Thematic Reports". Baskut Tuncak. Retrieved 9 May 2022.

Haɗin waje gyara sashe