Tsoro wani motsi ne mai tsananin rashin jin daɗi don amsawa ko gane haɗari ko barazana. Tsoro yana haifar da sauye-sauye na jiki wanda zai iya haifar da halayen hali kamar mai da martani mai tsanani ko guje wa barazanar. Tsoro a cikin 'yan adam na iya faruwa a matsayin martani ga wani abin kara kuzari da ke faruwa a halin yanzu, ko kuma a cikin jira ko tsammanin wata barazana ta gaba da ake gani a matsayin haɗari ga kai. Amsar tsoro ta taso ne daga fahimtar haɗarin da ke haifar da fuskantar ko tserewa daga ko guje wa barazanar (wanda kuma aka sani da amsawar fight-ko-filght ), wanda a cikin matsanancin yanayi na tsoro (firgita da ta'addanci) na iya zama amsawar daskarewa ko gurguje.

Tsoro
negative emotion (en) Fassara, basic emotion (en) Fassara da psychology terminology (en) Fassara
Bayanai
Ƙaramin ɓangare na anxiety (en) Fassara da basic emotion (en) Fassara
Bangare na theory of emotion (en) Fassara
Has cause (en) Fassara intimidation (en) Fassara, phobia (en) Fassara da Hadari
Yana haddasa epinephrine binding (en) Fassara
Hannun riga da boldness (en) Fassara
Yarinya ta nuna alamun tsoro.

A cikin mutane da sauran dabbobi, ana daidaita tsoro ta hanyar fahimta da koyo. Don haka, ana la'akari da tsoro a matsayin mai hankali ko dacewa da rashin hankali ko rashin dacewa. Tsoron rashin hankali ana kiransa phobia.

yanayi na jin tsoro kenan

Tsoro yana da alaƙa da alaƙa da damuwa da wanda ke faruwa a sakamakon barazanar da ake ganin ba za a iya sarrafawa ba ko kuma ba za a iya kaucewa ba. [1] Amsar tsoro tana hidimar rayuwa ta hanyar samar da martanin ɗabi'a masu dacewa, don haka an kiyaye shi a cikin juyin halitta. [2] Binciken zamantakewa da ƙungiyoyi kuma ya nuna cewa tsoron mutane ba wai kawai ya dogara ne akan yanayinsu ba amma kuma yana da alaƙa da zamantakewa da al'adun su, wanda ke jagorantar fahimtar lokacin da tsoro ya kamata su ji. [3][page needed]

Tsoro wani lokacin ana ɗaukarsa kuskure sabanin ƙarfin hali. Domin ƙarfin zuciya shiri ne na fuskantar wahala, tsoro misali ne na yanayin da ke sa ƙarfin hali ya yiwu.

Physiological signs gyara sashe

 
"Mutumin da aka yi mahaukaci da tsoro", zanen Gustave Courbet.

Yawancin canje-canjen ilimin lissafin jiki a cikin jiki suna da alaƙa da tsoro, an taƙaita shi azaman amsawar fight ko flight. Amsa na asali don jure wa haɗari, yana aiki ta hanyar haɓaka ƙimar numfashi (hyperventilation), bugun zuciya, vasoconstriction na tasoshin jini na gefe wanda ke haifar da haɗuwar jini, haɓaka tashin hankali na tsoka ciki har da tsokoki da ke haɗe zuwa kowane gashin gashi don yin kwangila da haifar da "goosebumps". "ko fiye da asibiti, piloerection (sa mai sanyi zafi ko dabba mai firgita ya zama mai ban sha'awa), gumi, ƙara yawan glucose na jini (hyperglycemia), ƙara yawan calcium na jini, karuwa a cikin fararen jinin da ake kira neutrophilic leukocytes, faɗakarwa da ke haifar da tashin hankali da barci. "Butterflies a ciki" (dyspepsia). Wannan na'ura na farko na iya taimakawa kwayoyin halitta su tsira ta hanyar gudu ko yaki da haɗari. Tare da jerin sauye-sauye na ilimin lissafi, hankali yana gane jin tsoro.[4]



Manazarta gyara sashe

 
Wani fursuna a Abu Graib ya nuna tsoron kare sojojin Amurka yayin cin zarafin fursunoni.
  1. Öhman, A. (2000). "Fear and anxiety: Evolutionary, cognitive, and clinical perspectives". In M. Lewis & J.M. Haviland-Jones (Eds.). Handbook of emotions. pp. 573–93. New York: The Guilford Press.
  2. Olsson A, Phelps EA (September 2007). "Social learning of fear". Nature Neuroscience. 10 (9): 1095–102. doi:10.1038/nn1968. PMID 17726475. S2CID 11976458.Empty citation (help)
  3. Gill, M.J. and Burrow, R., 2017. The function of fear in institutional maintenance: Feeling frightened as an essential ingredient in haute cuisine. Organization Studies
  4. Edmundson LD. "The Neurobiology of Fear". Serendip. Retrieved 9 April 2012.