Monaco (lafazi: /monako/), a hukumance: Principality of Monaco ƙasa ce, da ke a nahiyar Turai. Monaco ta na da nisan kilomitoci kadan daga yamma zuwa yankin Liguria, Yammacin Turai, a Tekun Mediterraniya.

Monaco
Principauté de Monaco (fr)
Prinçipato de Mónego (lij)
Monaco (fr)
Prinçipatu de Mu̍negu (lij-mc)
Principat de Mónegue (oc)
Flag of Monaco (en) Coat of arms of Monaco (en)
Flag of Monaco (en) Fassara Coat of arms of Monaco (en) Fassara


Take Hymne monégasque (en) Fassara

Kirari «Deo juvante (en) Fassara»
Wuri
Map
 43°43′52″N 7°25′12″E / 43.7311°N 7.42°E / 43.7311; 7.42

Babban birni Monaco City (en) Fassara
Yawan mutane
Faɗi 38,350 (2020)
• Yawan mutane 18,985.15 mazaunan/km²
Harshen gwamnati Faransanci
Addini Cocin katolika da Katolika
Labarin ƙasa
Yawan fili 2.02 km²
Wuri a ina ko kusa da wace teku Bahar Rum da Ligurian Sea (en) Fassara
Wuri mafi tsayi Chemin des Révoires (en) Fassara (161 m)
Wuri mafi ƙasa Bahar Rum (0 m)
Sun raba iyaka da
Bayanan tarihi
Mabiyi Alpes-Maritimes (en) Fassara
Ƙirƙira 8 ga Janairu, 1297
Ta biyo baya Alpes-Maritimes (en) Fassara
Patron saint (en) Fassara Devota (en) Fassara
Tsarin Siyasa
Tsarin gwamnati constitutional monarchy (en) Fassara da hereditary monarchy (en) Fassara
Majalisar zartarwa Council of Government (en) Fassara
Gangar majalisa National Council (en) Fassara
• Prince of Monaco (en) Fassara Albert II, Prince of Monaco (en) Fassara (6 ga Afirilu, 2005)
• Minister of State of Monaco (en) Fassara Pierre Dartout (en) Fassara (1 Satumba 2020)
Majalisar shariar ƙoli Supreme Court of Monaco (en) Fassara
Ikonomi
Nominal GDP (en) Fassara 8,596,156,574 $ (2021)
Kuɗi Euro (en) Fassara
Bayanan Tuntuɓa
Lambar aika saƙo 98000
Kasancewa a yanki na lokaci
Suna ta yanar gizo .mc (en) Fassara
Tsarin lamba ta kiran tarho +377
Lambar taimakon gaggawa *#06#, 17 (en) Fassara da 18 (en) Fassara
Lambar ƙasa MC
Wasu abun

Yanar gizo mairie.mc
Facebook: GvtMonaco Twitter: gvtMonaco Edit the value on Wikidata
Taswirar unguwoyin ƙasar Monaco.
Tutar ƙasar Monaco.
Tambarin Monaco

Monaco nada mazauna da suka kai 38,682, [ daga cikinsu 9,486 'yan ƙasar Monégasque ne, an san ta sosai a matsayin ɗayan wurare mafi tsada da wadata a duniya.Harshen aikin hukuma shine Faransanci. Bugu da ƙari, Monégasque (yare na Ligurian), Italiyanci da Ingilishi ana magana da dashi ga yawancin mazauna kasar.

Monaco tana da iyakar ƙasa mai nisan kilomita 5.47 (3.40 mi) kuma mafi guntun bakin tekun duniya kusan kilomita 3.83 (2.38 mi), tana da faɗin da ya bambanta tsakanin 1,700 da 349 m (5,577 da 1,145 ft). Hanya mafi girma a cikin jihar ita ce hanya mai suna Chemin des Révoires a kan gangaren Mont Agel, a cikin gundumar Les Révoires, mai tsayin mita 161 (528 ft) .Unguwa mafi yawan jama'a ita ce Larvotto/Bas Moulins mai yawan jama'a 5,443 a kidayar 2008. Ta hanyar gyaran filaye, yawan ƙasar Monaco ya karu da kashi 20 cikin ɗari. A cikin 2005, tana da yanki na 1.974 km2 (0.762 sq mi).Ana gudanar da mulkin tane a karkashin tsarin mulkin sarauta, tare da Yarima Albert II a matsayin shugaban kasa, wanda ke da babban iko na siyasa duk da matsayinsa na mai tsarin mulkin sarauta. Muhimman membobin ma'aikatun shari'a a Monaco sun rabu da alkalan Faransanci.Gidan Grimaldi yana mulkin Monaco, tare da taƙaitaccen katsewa, tun 1297. Yarjejeniyar Franco-Monégasque ta 1861 ta amince da ikon mallakar kasar bisa tsarin hukuma, tare da Monaco ta zama cikakkiyar memba ta Majalisar Dinkin Duniya a shekarar 1993. Duk da 'yancin kai na Monaco da manufofin ketare daban-daban, tsaronta alhakin Faransa ne. Koyaya, Monaco tana kula da ƙananan rukunin sojoji biyu.

An sami ci gaban tattalin arziki a ƙarshen karni na 19 tare da buɗe gidan caca na farko na kasar, gidan caca na Monte Carlo, da hanyar jirgin ƙasa zuwa Paris.Tun daga wannan lokacin, yanayin sanyi na Monaco, da wuraren caca sun ba da gudummawa ga kasar Monaco, yasa ta zama wurin yawon buɗe ido da cibiyar nishaɗi ga masu arziki. A cikin 'yan shekarun baya-bayan nan, Monaco ta zama babbar cibiyar banki kuma ta yi ƙoƙarin karkatar da tattalin arzikinta zuwa ɓangaren sabis da ƙananan masana'antu masu ƙima. Monaco ta shahara a matsayin wurin biyan haraji.

Monaco ba ta kasance wani ɓangare na Ƙungiyar Tarayyar Turai (EU) ba, amma tana shiga cikin wasu manufofin EU, ciki har da kwastan da kula da iyakoki. Ta hanyar dangantakarta da Faransa, Monaco tana amfani da Yuro a matsayin kudinta kawai; kafin, ta yi amfani da Monegasque france. Monaco ta shiga Majalisar Turai a 2004 kuma itace memba na Organization internationale de la Francophonie (OIF). Hakanan ita ce mai masaukin tseren motocin da'ira na shekara-shekara, Monaco Grand Prix, ɗaya daga cikin ainihin Grands Prix na Formula One. Masarautar dai tana da kungiyar kwallon kafa ta AS Monaco, wacce ke fafatawa a gasar Ligue 1 ta Faransa kuma ta zama zakarun Faransa a lokuta da dama, da kuma kungiyar kwallon kwando, dake buga gasar EuroLeague. Cibiyar bincike kan kiyaye ruwa, Monaco gida ce ga ɗayan wuraren zama na ruwa na farko da aka kare,da kuma wani gidan tarihi na Oceanographic, da Labs na Hukumar Kula da Makamashi ta Duniya, wanda shine kawai dakin gwaje-gwaje na ruwa a cikin tsarin Majalisar Dinkin Duniya. 

Hotuna gyara sashe