Mbeli Bai ita ce hekta 13 mai dausayi a Filin shakatawa na Nouabalé-Ndoki da ke Jamhuriyar ƙasar Kongo tare da matakan hargitsi, inda ake ganin "bais" irin wannan na ba da fa'idodi mai gina jiki ga nau'ikan da yawa.

Mbeli Bai
General information
Yawan fili 12.9 ha
Labarin ƙasa
Map
Tsarin Daidaiton Labarin Kasa 2°15′30″N 16°24′42″E / 2.258333°N 16.411667°E / 2.258333; 16.411667
Kasa Jamhuriyar Kwango
Territory Filin shakatawa na Nouabalé-Ndoki
An fara bayar da rahoton amfani da kayan aikin Gorilla daga Mbeli Bai[1]
Giwayen daji a Mbeli Bai[2]

Tun daga ƙarshen shekarar 1990s kungiyar kiyaye namun daji ta yi aiki a arewacin Jamhuriyar Kongo kuma a cikin shekarata 1993 tare da Ma'aikatar Tattalin Arziki da Muhalli sun kirkiro Filin shakatawa na Nukabale-Ndoki (4,200 km²). Filin shakatawa na Nuabalé-Ndoki tare da ƙananan matakan hargitsi yana wakiltar ɗayan ragowar gandun daji na ƙarshe da suka rage (babu tarihin sare bishiyoyi) a cikin Kogin Kwango kuma muhimmiyar ƙaƙƙarfa ga gorilla ta yamma, giwayen daji da sauran dabbobin daji masu hatsari.

Masu bincike suna ci gaba da sa ido kan dabbobi masu shayarwa da ke ziyartar Mbeli Bai tun a watan Fabrairun 1995 da nufin kara fahimtar ilimin halittar gorilla ta yamma da sauran manyan dabbobi masu shayarwa wadanda ba su da wahalar karatu a cikin dajin da ke cikin ruwan sama. Tun daga 1995 an sanya ido kan gorilla sama da 330 (ainihin yawan ~ gorilla 130) wanda ya shafi sama da shekaru 1750 na gorilla na kusan gorilla 55 (ƙungiyoyi da azurfa mai zaman kanta). Sakamakon wannan kulawa na dabbobin da za a iya gane su ya samar da cikakkun bayanai na musamman game da tsarin zamantakewar jama'a da halayyar wannan nau'ikan halittar wadanda suka hada da yawancin halayyar halayya masu kyau kamar haihuwar tagwaye, nune-nune na azurfa da kallo na farko na amfani da kayan aiki a cikin gorilla-kyauta[3][4] binciken da ya jawo hankalin manyan kafofin watsa labarai na duniya.

Manazarta gyara sashe

  1. "Wild Gorillas Handy with a Stick". PLoS Biology. 3 (11): e385. 2005. doi:10.1371/journal.pbio.0030385. PMC 1236727.
  2. Gross, L. (2007). "In the Shadows of the Congo Basin Forest, Elephants Fall to the Illegal Ivory Trade". PLoS Biology. 5 (4): e115. doi:10.1371/journal.pbio.0050115. PMC 1845160. PMID 20076667.
  3. Parnell, R. J.; Buchanan-Smith, H. M. (2001). "Animal behaviour. An unusual social display by gorillas". Nature. 412 (6844): 294. doi:10.1038/35085631. PMID 11460152.
  4. Breuer, T.; Ndoundou-Hockemba, M.; Fishlock, V. (2005). "First Observation of Tool Use in Wild Gorillas". PLoS Biology. 3 (11): e380. doi:10.1371/journal.pbio.0030380. PMC 1236726. PMID 16187795.