Gout wani nau'i ne na amosanin gabbai mai kumburi wanda ke da yawan hare-hare na ja, mai taushi, zafi, da kumburin haɗin gwiwa.[1][2] Ciwo yawanci yana zuwa da sauri, yana kaiwa ga mafi girman ƙarfi cikin ƙasa da sa'o'i 12.[3] Haɗin gwiwa a gindin babban yatsan yatsa yana shafar kusan rabin lokuta.[4] Hakanan yana iya haifar da tophi, duwatsun koda, ko lalacewar koda.[1]

Gout
Description (en) Fassara
Iri arthritis (en) Fassara, Ciwon Kwayoyin Halitta, crystal arthropathy (en) Fassara, metabolic disease (en) Fassara
cuta
Specialty (en) Fassara rheumatology (en) Fassara
internal medicine (en) Fassara
Symptoms and signs (en) Fassara arthralgia (en) Fassara, joint effusion (en) Fassara, erythema (en) Fassara
swelling (en) Fassara
Age of onset (en) Fassara adult onset (en) Fassara
Genetic association (en) Fassara SLC2A9 (en) Fassara, ABCG2 (en) Fassara, HPRT1 (en) Fassara da SLC22A12 (en) Fassara
Suna saboda drop (en) Fassara da trapping (en) Fassara
Medical treatment (en) Fassara
Magani allopurinol (en) Fassara, ibuprofen (en) Fassara, probenecid (en) Fassara, indomethacin (en) Fassara, sulindac (en) Fassara, naproxen (en) Fassara, sulfinpyrazone (en) Fassara, aspirin (en) Fassara, febuxostat (en) Fassara, Diclofenac (en) Fassara, (S)-(−)-colchicine (en) Fassara, pegloticase (en) Fassara da diet (en) Fassara
Identifier (en) Fassara
ICD-10-CM M10 da M10.9
ICD-9-CM 274, 274.0, 274.00 da 274.9
OMIM 300323
DiseasesDB 29031
MedlinePlus 000422
eMedicine 000422
MeSH D006073
Disease Ontology ID DOID:13189

Gout yana faruwa ne saboda yawan hawan uric acid a cikin jini.[2][3] Wannan yana faruwa ne daga haɗuwar abinci, wasu matsalolin lafiya, da abubuwan da ke haifar da kwayoyin halitta.[1][2] A babban matakan, uric acid crystallizes da lu'ulu'u ajiya ajiya a cikin gidajen abinci, tendons, da kewayen kyallen takarda, haifar da wani harin gout.[1] Gout yana faruwa a cikin waɗanda ke ci nama ko abincin teku akai-akai, suna shan giya, ko kuma suna da kiba.[1][5] Ana iya tabbatar da ganewar asali na gout ta kasancewar lu'ulu'u a cikin ruwan haɗin gwiwa ko a cikin ajiya a waje da haɗin gwiwa.[1] Matakan uric acid na jini na iya zama al'ada yayin hari.[1]

Jiyya tare da magungunan anti-inflammatory marasa steroidal (NSAIDs), steroids, ko colchicine suna inganta alamun bayyanar.[1][2][6] Da zarar mummunan harin ya ragu, ana iya rage matakan uric acid ta hanyar canje-canjen salon rayuwa kuma a cikin wadanda ke fama da hare-hare akai-akai, allopurinol ko probenecid suna ba da rigakafi na dogon lokaci.[3] Shan bitamin C da cin abinci mai yawa a cikin kayan kiwo maras kitse na iya zama rigakafi.[7][8]

Gout yana shafar kusan 1 zuwa 2% na al'ummar Yamma a wani lokaci a rayuwarsu.[3] Ya zama ruwan dare a cikin 'yan shekarun nan.[1] An yi imani da wannan saboda karuwar abubuwan haɗari a cikin yawan jama'a, irin su ciwo na rayuwa, tsawon rai, da canje-canje a cikin abinci.[3] Maza maza sun fi shafa.[1] A tarihi an san Gout da "cutar sarakuna" ko "cutar mai arziki".[3][9] An gane shi aƙalla tun daga zamanin Masarawa na da.[3]

Manazarta gyara sashe

  1. 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 Dalbeth, N; Merriman, TR; Stamp, LK (April 2016). "Gout". Lancet (Review). 388 (10055): 2039–52. doi:10.1016/S0140-6736(16)00346-9. PMID 27112094.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Hui, M; Carr, A; Cameron, S; Davenport, G; Doherty, M; Forrester, H; Jenkins, W; Jordan, KM; Mallen, CD; McDonald, TM; Nuki, G; Pywell, A; Zhang, W; Roddy, E; British Society for Rheumatology Standards, Audit and Guidelines Working, Group. (26 May 2017). "The British Society for Rheumatology Guideline for the Management of Gout". Rheumatology (Oxford, England). 56 (7): e1–e20. doi:10.1093/rheumatology/kex156. PMID 28549177.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 Richette P, Bardin T (January 2010). "Gout". Lancet. 375 (9711): 318–28. doi:10.1016/S0140-6736(09)60883-7. PMID 19692116.
  4. Schlesinger N (March 2010). "Diagnosing and treating gout: a review to aid primary care physicians". Postgrad Med. 122 (2): 157–61. doi:10.3810/pgm.2010.03.2133. PMID 20203467.
  5. Beyl Jr, R. N.; Hughes, L; Morgan, S (2016). "Update on Importance of Diet in Gout". The American Journal of Medicine. 129 (11): 1153–1158. doi:10.1016/j.amjmed.2016.06.040. PMID 27452679.
  6. Shekelle, P. G; Newberry, S. J; Fitzgerald, J. D; Motala, A; O'Hanlon, C. E; Tariq, A; Okunogbe, A; Han, D; Shanman, R (2017). "Management of Gout: A Systematic Review in Support of an American College of Physicians Clinical Practice Guideline". Annals of Internal Medicine. 166 (1): 37–51. doi:10.7326/M16-0461. PMID 27802478.
  7. "Questions and Answers about Gout". National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases. June 2015. Archived from the original on 15 January 2016. Retrieved 2 February 2016.
  8. Roddy, E; Choi, HK (May 2014). "Epidemiology of gout". Rheumatic Diseases Clinics of North America. 40 (2): 155–75. doi:10.1016/j.rdc.2014.01.001. PMC 4119792. PMID 24703341.
  9. "Rich Man's Disease – definition of Rich Man's Disease in the Medical dictionary". Free Online Medical Dictionary, Thesaurus and Encyclopedia.